Με την υπ’ αρ. 58/2020 Απόφαση της 1ης ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 152 Ν. 3463/06 ΤΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ, απερρίφθη, στο δευτεροβάθμιο όργανο, η προσφυγή του Δήμου Ωραιοκάστρου κατά της υπ’ αρ. 46011/2020 Απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, η οποία έκανε δεκτή τη Προσφυγή του επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Ανεξάρτητη Αυτοδιοικητική Συμμαχία Ανάπτυξης – ΑΝΑΣΑ» κ. Π.Σκαρλάτου κατά της παράνομης διαδικασίας, που ακολούθησε η διοίκηση του Δήμου Ωραιοκάστρου, για την εκλογή του Συμπαραστάτη του Δημότη και της επιχείρησης με μυστική ηλεκτρονική ψηφοφορία.

Ειδικότερα με βάση το σκεπτικό αιτιολόγησης έγινε δεκτό ότι :

«…………….Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, σε συνδυασμό με τις διέπουσες την υπόθεση ανωτέρω διατάξεις, ο προσφεύγων Δήμος Ωραιοκάστρου, αποφάσισε για τεχνικούς λόγους, να διεξαχθεί μέσω του συστήματος ηλεκτρονική ψηφοφορίας ΖΕΥΣ, η διαδικασία για την επιλογή προσώπου στη θέση του Συμπαραστάτη του δημότη και της επιχείρησης. Ο τρόπος όμως, διεξαγωγής της μυστικής ψηφοφορίας, με ηλεκτρονική ψηφοφορία, ανεγράφη μόνο στην Α.Π.14076/21-8-2020 πρόσκληση για σύγκληση του Δημοτικού Συμβουλίου και όχι στην Α.Π. 13976/20-08-2020 προκήρυξη Δημάρχου (ΑΔΑ:9Ψ21ΩΗΖ-ΒΒ5), με την οποία προκηρύχθηκε η πλήρωση της θέσης του «Συμπαραστάτη του Δημότη & της Επιχείρησης» και τίθεται το κανονιστικό πλαίσιο για τις προϋποθέσεις πλήρωσης της θέσης και τη περαιτέρω διαδικασία εκλογής.

Περαιτέρω, δεν υφίσταται νομοθετικό πλαίσιο, ακόμη και με τη θεσπισθείσα νομοθεσία για τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών υπό τις έκτακτες συνθήκες της πανδημίας, που να επιτρέπει κατ’ εξαίρεση τη διεξαγωγή της συγκεκριμένης ψηφοφορίας με ηλεκτρονικά μέσα. Το σύστημα ψηφοφορίας ΖΕΥΣ, πράγματι έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι στιγμής για την ανάδειξη των πρυτανικών αρχών, αλλά και για τις εκλογές (πρόσφατα) για την ανάδειξη των αιρετών των εκπαιδευτικών σε ΚΥΣΠΕ, ΚΥΣΔΕ, ΑΠΥΣΠΕ, ΑΠΥΣΔΕ, ΠΥΣΠΕ και ΠΥΣΔΕ, καθώς και για τους αντίστοιχους εκπροσώπους για τα μέλη του Ειδικού Εκπαιδευτικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού, πλην όμως και στις δύο ανωτέρω περιπτώσεις, προϋφίστατο συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο, που να επιτρέπει την διεξαγωγή της μυστικής ψηφοφορίας με ηλεκτρονικά μέσα και τη χρήση ειδικού λογισμικού. Το ως άνω επιχείρημα αντλείται επίσης και από την προσκομισθείσα υπ’ αριθμ. ΔΙΔΑΔ/Φ.69/136/οικ.22080/30-11-2020 εγκύκλιο, που προσκομίστηκε από τον προσφεύγοντα, με την οποία γνωστοποιούνται και οι διατάξεις του άρθρου 75 παρ. 2 του ν. 4745/2020 (Α’ 14) με τις οποίες προβλέπεται το πρώτον, ότι η διαδικασία για την εκλογή αιρετών εκπροσώπων των υπαλλήλων στα πειθαρχικά και υπηρεσιακά συμβούλια, που προβλέπονται στους νόμους 3528/2007, 3584/2007 και του ν. 3852/2010 δύναται να διεξάγεται μέσω ηλεκτρονικής ψηφοφορίας. Επίσης προβλέπεται ότι με Κοινή Υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί και θα ρυθμίζει τις λεπτομέρειες διεξαγωγής της ψηφοφορίας με ηλεκτρονικά μέσα θα δύναται να προβλέπεται η εφαρμογή της παρούσας και σε ήδη εκκρεμείς διαδικασίες. Η ως άνω ΚΥΑ, δεν έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα.

Τέλος το ως άνω επιχείρημα δύναται να αναζητηθεί και στις διατάξεις που ίσχυσαν μεσούσης της πανδημίας, όπου ενώ ρητά προβλέπεται η δυνατότητα διεξαγωγής συνεδριάσεων με ηλεκτρονικά μέσα (τηλεδιάσκεψη), δεν προβλέπεται αντίστοιχα, η δυνατότητα διεξαγωγής ανάδειξης οργάνων του Δημοσίου (γενικά) με ηλεκτρονική ψηφοφορία.

Επειδή συνεπώς, δεν υφίστατο μέχρι και τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας για την ανάδειξη του Συμπαραστάτη του δημότη και της επιχείρησης, (ούτε και υφίσταται μέχρι σήμερα) κανονιστικό πλαίσιο, που να επιτρέπει κατ΄ εξαίρεση την διεξαγωγή της ψηφοφορίας με ηλεκτρονικά μέσα, έπρεπε να τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπεται αναλυτικά στις προαναφερθείσες διατάξεις. Επειδή περαιτέρω οι ειδικότεροι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος Δήμου, ότι με τη διεξαγωγή ηλεκτρονικής ψηφοφορίας με το σύστημα ΖΕΥΣ, δεν παραβιάσθηκε η αρχή της μυστικότητας της ψηφοφορίας, εάν και εκτιμώνται ως βάσιμοι (λαμβανομένου υπόψη και του σκεπτικού της ΣτΕ 519/2015) προβάλλονται αλυσιτελώς, καθώς το κρίσιμο νομικό ζήτημα παραμένει η απουσία νομικού πλαισίου για τη δυνατότητα εκλογής προσώπου στη θέση του Συμπαραστάτη του πολίτη και της επιχείρησης με ηλεκτρονική μυστική ψηφοφορία, ζήτημα για το οποίο, ισχύουσας της συγκεκριμένης νομοθεσίας και εγκυκλίου, δεν εναπόκειται στην πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση του Δήμου, που προβλέπεται στο άρθρο 214 του ν. 3852/2010.

Επειδή συνεπώς, ορθά και νόμιμα, ακυρώθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, η υπ’ αριθμ. 149/2020 απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Ωραιοκάστρου (σύμφωνα με τους γενόμενους δεκτούς, δεύτερο και τρίτο λόγο προσφυγής του Παντελή Σκαρλάτου) απορριπτόμενων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων με την εξεταζόμενη προσφυγή λόγων και αιτιάσεων ως αβάσιμων……..».

Απόφαση 58/2020 Απόφαση Επιτροπής Αρ. 152 ΑΔΜΘ :

ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ κ. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΠΡΟΣΦΥΓΗ

                Του …………………………, δηµοτικού συµβούλου, επικεφαλή της παράταξης της µειοψηφίας «………………………..» του δηµοτικού συμβουλίου του Δήµου Ωραιοκάστρου, κατοίκου δηµοτικής κοινότητας Ωραιοκάστρου.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΥΡΩΣΗ

Της µε αριθµό …../2020 απόφασης του δηµοτικού συμβουλίου του δήµου Ωραιοκάστρου που ελήφθη κατά την 14^η συνεδρίαση του οργάνου την 27.08.2020 (ΑΔΑ: …………………. µε θέµα «Λήψη απόφασης για την εκλογή του Συμπαραστάτη του Δημότη και της επιχείρησης με μυστική ηλεκτρονική ψηφοφορία».

Προσφεύγω ενώπιων σας και ζητώ την ακύρωση της ανωτέρω προσβαλλόμενης απόφασης του δηµοτικού συμβουλίου του Δήµου Ωραιοκάστρου – Ν.Θεσσαλονίκης, λόγω παράβασης νόμου, για τους παρακάτω νόµιµους, βάσιµους και αληθινούς λόγους.

Ι. – ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ.

Ο ν.3852/2010 (Α’87) ορίζει, στο άρθρο 227 ότι «1.α. Οποιοσδήποτε έχει έννοµο συµφέρον µπορεί να προσβάλει τις αποφάσεις των συλλογικών…οργάνων των δήµων…για λόγους νοµιµότητας µέσα σε προθεσµία δεκαπέντε (15) ηµερών από τη δηµοσίευση της απόφασης ή την ανάρτησή της στο διαδίκτυο ή από την κοινοποίησή της ή αφ’ ότου έλαβε γνώση αυτής. …2. Ο Ελεγκτής Νοµιµότητας αποφαίνεται επί της προσφυγής…3. Η άσκηση της ειδικής διοικητικής προσφυγής αποτελεί προϋπόθεση για την άσκηση ενδίκων βοηθηµάτων ενώπιον των αρµοδίων δικαστηρίων…», στο άρθρο 238 ότι «1.Μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ ο έλεγχος νοµιµότητας των πράξεων κατά τα άρθρα….227 του παρόντος ασκείται από το Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης (ήδη Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 28 του ν. 4325/2015 και την παράγραφο 1 του άρθρου 28Α 6 του ν. 3852/2010, που προστέθηκε µε το άρθρο 24 του ν. 4368/2016) και τις Ειδικές Επιτροπές του άρθρου 152 του ΚΔΚ….2. Η έναρξη λειτουργίας κάθε Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ διαπιστώνεται µε απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης … 4. Μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ δεν εφαρμόζεται η παράγραφος 3 του άρθρου 227 του παρόντος…» και στο άρθρο 285 ότι «Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόµου κάθε γενική ή ειδική διάταξη, η οποία είναι αντίθετη προς τις ρυθµίσεις του παρόντος, καταργείται». Εξάλλου, σύµφωνα µε το άρθρο 46 παρ.2 του π.δ/τος 18/1989 (Α’ 8), η εµπρόθεσµη άσκηση προσφυγής νοµιµότητας διακόπτει την προθεσµία για την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως έως τη λήξη της ειδικώς προβλεποµένης ανατρεπτικής προθεσμίας, εντός του οποίας δύναται ν’ αποφανθεί επί της προσφυγής ο Γενικός Γραµµατέας Περιφερείας και, ήδη, ο Ελεγκτής Νοµιµότητας (ΣτΕ 918/2011 – πρβλ. ΣτΕ 33/2010, 4146/2009), η δε προθεσµία για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κινείται εκ νέου από την εποµένη της παρόδου της ανατρεπτικής αυτής προθεσμίας. Στο άρθρο 226 του ίδιου νόµου (Αυτεπάγγελτος έλεγχος νοµιµότητας), όπως ισχύει µε το άρθρο 7 Ν.4257/2014, ΦΕΚ Α 93/14.7.2014 ορίζεται ότι «1. Ο Ελεγκτής Νοµιµότητας µπορεί αυτεπαγγέλτως να ακυρώσει οποιαδήποτε απόφαση των συλλογικών ή µονοµελών οργάνων των δήµων και των περιφερειών, των νοµικών προσώπων δηµοσίου δικαίου αυτών και των κοινωφελών επιχειρήσεων, των ΔΕΥΑ και των µονοµετοχικών ανωνύµων εταιρειών Ο.Τ.Α., καθώς και των συνδέσµων για λόγους νοµιµότητας, µέσα σε προθεσµία δύο (2) µηνών αφότου η απόφαση έχει δηµοσιευθεί ή εκδοθεί.. 2. Οι δήµοι, οι περιφέρειες, τα νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου αυτών και οι επιχειρήσεις τους, καθώς και οι σύνδεσµοι υποχρεούνται να παρέχουν κάθε στοιχείο που ζητείται από την Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α. µε σκοπό την άσκηση του ελέγχου νοµιµότητας.». Τέλος ο ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωµένης Διοίκησης – Πρόγραµµα Καλλικράτης» (Α΄ 87) ορίζει, στο άρθρο 225 ότι «1. Οι αποφάσεις των συλλογικών οργάνων των δήµων και των περιφερειών αποστέλλονται υποχρεωτικά για έλεγχο νοµιµότητας στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α., εφόσον αφορούν: α) ρυθµίσεις κανονιστικού περιεχοµένου, β) την ανάθεση έργων, υπηρεσιών, µελετών και προµηθειών, γ) την αγορά και εκποίηση ακινήτων, δ) την κήρυξη αναγκαστικών απαλλοτριώσεων, ε) την επιβολή φόρων, 7 τελών, δικαιωµάτων, στ) τη σύναψη κάθε µορφής συµβάσεων, στις οποίες συµπεριλαµβάνονται και εκείνες που προβλέπονται από ειδικές διατάξεις της κείµενης νοµοθεσίας, ζ) τη σύναψη δανείων, η) τη διενέργεια τοπικού δηµοψηφίσµατος όταν τούτο προβλέπεται από την κείµενη νοµοθεσία και θ) τις διαδικασίες κατάρτισης των επιχειρησιακών προγραµµάτων. Επίσης, αποστέλλονται προς έλεγχο νοµιµότητας οι αποφάσεις των κοινωφελών επιχειρήσεων, των ΔΕΥΑ και των µονοµετοχικών ανωνύµων εταιρειών Ο.Τ.Α. που αφορούν: α) αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου, β) εκποίηση παγίων περιουσιακών στοιχείων και γ) λήψη δανείων…. 2. Η απόφαση αποστέλλεται για έλεγχο νοµιµότητας συνοδευόµενη από αντίγραφο του αποδεικτικού δηµοσίευσης και από τα έγγραφα στοιχεία που είναι αναγκαία για τη νόµιµη έκδοση της, µέσα σε προθεσµία δεκαπέντε (15) ηµερών από τη συνεδρίαση του συλλογικού οργάνου. Οι δήµοι, οι περιφέρειες και οι ανωτέρω επιχειρήσεις τους υποχρεούνται να διαβιβάζουν και κάθε επιπλέον στοιχείο που ζητείται από την Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α. 3. Ο Ελεγκτής Νοµιµότητας ελέγχει τη νοµιµότητα της απόφασης µέσα σε αποκλειστική προθεσµία τριάντα (30) ηµερών από την περιέλευσή της στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α. και εκδίδει υποχρεωτικά ειδική πράξη. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι η απόφαση είναι παράνοµη, τότε αυτή ακυρώνεται.».

II. – ΕΝΝΟΜΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΕΥΓΟΝΤΟΣ.

Σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 227 του Ν.3852/2010, ορίζεται ρητώς ότι µόνο όποιος έχει έννοµο συµφέρον µπορεί να προσβάλλει τις αποφάσεις των συλλογικών και µονοµελών οργάνων των ΟΤΑ. Το έννοµο συµφέρον του προσφεύγοντος είναι προϋπόθεση του παραδεκτού της προσφυγής, πρέπει δε να είναι προσωπικό, άµεσο (να συνδέει δηλαδή απευθείας τον προσφεύγοντα µε την βλάβη που υφίσταται από την προσβαλλόμενη πράξη) και ενεστώς (τόσο κατά το χρόνο λήψεως της αποφάσεως, όσο και κατά το χρόνο ασκήσεως της προσφυγής και συζητήσεως αυτής), η δε εκ της προσβαλλοµένης πράξεως βλάβη πρέπει να έχει επέλθει ή να είναι λογικά αναπόφευκτη (Ολ. Σ.τ.Ε. 1002/2007). Κατά πάγια νοµολογία γίνεται δεκτό ότι για τη νοµιµοποίηση στην άσκηση προσφυγών δεν αρκεί το γενικό ενδιαφέρον κάθε πολίτη, αλλά απαιτείται η συνδροµή ιδιαίτερου και άµεσου εννόµου συµφέροντος η ύπαρξη του οποίου κρίνεται, όταν η πράξη ή η απόφαση δεν απευθύνεται ευθέως προς τον προσφεύγοντα, µόνο εφόσον δηµιουργεί σ΄ αυτόν συγκεκριµένες έννοµες συνέπειες από τον σύνδεσµο που υπάρχει µεταξύ των εννόµων αποτελεσµάτων που επέρχονται από την προσβαλλόµενη διοικητική πράξη και το περιεχόµενο µιας συγκεκριµένης νοµικής καταστάσεως ή ιδιότητας στην οποία βρίσκεται ο προσφεύγων (ΣτΕ 2117/07, 2855 και 2856 Ολοµ.). Το ΣτΕ µε πρόσφατες αποφάσεις του (818/2010, 60/2010, 818/2010, 2081/2009, 2242/2008, 350/2006, 3787/2001, 3068/2001, 3362/2000),) έκρινε ότι οι δηµοτικοί σύµβουλοι, οι οποίοι, σύµφωνα µε το άρθρο 135 παρ. 1 και 3 του Ν. 3463/2006, είναι εκπρόσωποι της τοπικής κοινωνίας, µεριµνούν στο πλαίσιο της ασκήσεως των καθηκόντων τους για την τήρηση της νοµιµότητας και της διαφάνειας, έχουν υποχρέωση να λογοδοτούν, να διαφυλάσσουν το συµφέρον του δήµου και να µεριµνούν για την τήρηση της νοµιµότητας, έχουν ως εκ τούτου έννοµο συµφέρον προσωπικό, άµεσο και ενεστώς για την άσκηση προσφυγών κατά αποφάσεων που θεωρούν ότι βλάπτουν το σύνολο των δηµοτών του δήµου, καθώς ανάγεται στο ιδιαίτερο καθήκον του δηµοτικού συµβούλου που ξεπερνά το γενικό έννοµο συµφέρον του απλού πολίτη ή του περίοικου.

III. – Ιστορικό λήψης απόφασης.

Στις 21.8 2020 μας κοινοποιήθηκε η πρόσκληση για την διενέργεια της 14^ης τακτικής συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου Ωραιοκάστρου, δια τηλεδιάσκεψης. 1^ο θέμα αφορούσε την «Λήψη απόφασης για εκλογή του Συμπαραστάτη του δημότη και της επιχείρησης με μυστική ηλεκτρονική ψηφοφορία». 

Σημειώνουμε ότι : α) ουδέποτε ελήφθη απόφαση από το δημοτικό συμβούλιο για το περιεχόμενο της προκήρυξης, όπως ορθώς προτρέπει η  Αρ. Εγκυκλίου: 1 ΑΠ: 661/07-01-2020 ΑΔΑ: Ω82Μ46ΜΤΛ6-ΩΤ2 του Υπουργείου εσωτερικών : «……..Παρά το γεγονός ότι δεν προβλέπεται ρητά στο νόμο, κρίνεται πρόσφορο το Δημοτικό Συμβούλιο να συνέρχεται, προκειμένου να λάβει απόφαση για το περιεχόμενο της πράξης προκήρυξης επιλογής του Συμπαραστάτη». Ακυρώνοντας η διοικούσα αρχή οποιαδήποτε διάθεση ευρύτερης διαπαραταξιακής συναίνεσης και αποδοχής που απαιτεί ο θεσμός του Συμπαραστάτη. Β) Εν συνεχεία δόθηκαν μόλις πέντε (5) εργάσιμες μέρες για την κατάθεση των υποψηφιοτήτων και μάλιστα εν μέσω θερινών διακοπών μηνός Αυγούστου. Γ) Επίσης ο υποψήφιος που εν τέλει εκλέχθηκε «ετύγχανε» αιρετός σύμβουλος της διοίκησης μέχρι πριν από μία εβδομάδα από την δημοσίευση της πρόσκλησης του Δημάρχου για την κατάθεση υποψηφιοτήτων,  ο οποίος παραιτήθηκε με σκοπό την διεκδίκηση της θέσης του Συμπαραστάτη. Δ) Τέλος η επιλογή χωρίς πραγματικό λόγο της διενέργειας του δημοτικού συμβουλίου με τηλεδιάσκεψη (όταν ο δήμος όλο το καλοκαίρι διοργανώνει και εκτελεί μαζικές πολιτιστικές εκδηλώσεις 100δων ατόμων μέχρι και σήμερα ενώ παράλληλα γνωρίζουμε ότι όλη η δημόσια διοίκηση πλέον λειτουργεί κανονικά με τους προβλεπόμενους κανόνες ασφαλείας, η διοίκηση του δήμου Ωραιοκάστρου δήλωνε «ανίκανη» να διασφαλίσει σύγκληση δημοτικού Συμβουλίου διά ζώσης με τους προβλεπόμενους κανόνες ασφαλείας για 33 άτομα δημοτικούς συμβούλους) και Ε) η αυθαίρετη μονομερής επιλογή διεξαγωγής «μυστικής ηλεκτρονικής ψηφοφορίας» την οποία ανέθεσε για την διεξαγωγή της στην ανώνυμη εταιρεία «Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας – ΕΔΥΤΕ Α.Ε.» , συνέθεσαν το πάζλ της μεθόδευσης της διοικούσας αρχής να προκρίνει και να επιβάλει τον υποψήφιο της, προκειμένου να ελέγξει απόλυτα το Θεσμό του Συμπαραστάτη του δημότη και της επιχείρησης του δήμου Ωραιοκάστρου.

Αντιλαμβανόμενοι την μεθόδευση, τον εμπαιγμό και την παρωδία της διαδικασίας στην οποία επρόκειτο να συμμετάσχει, σύσσωμη η αντιπολίτευση του δήμου, όλες οι δημοτικές παρατάξεις της μειοψηφίας, κοινοποίησαν έγκαιρα τους λόγους άρνησης τους στην συμμετοχή στο επικείμενο δημοτικό συμβούλιο. Πράγματι μόλις 17 δημοτικοί σύμβουλοι από τους 33 παρέστησαν, όπου για πρώτη φορά συνεδρίασε το δημοτικό συμβούλιο με την ελάχιστη νόμιμη απαρτία. Αμετανόητη η διοίκηση ολοκλήρωσε τη παρωδία του δημοτικού συμβουλίου διενεργώντας και «μυστική ηλεκτρονική ψηφοφορία» εκλέγοντας τον εκλεκτό της υποψήφιο με 15 ψήφους. Με την μεθόδευση αυτή αναίρεσε τις βασικές ιδιότητες που όφειλαν να χαρακτηρίζουν το θεσμό του Συμπαραστάτη δηλαδή της ανεξαρτησίας του και της ευρείας αποδοχής του. 

IV. – Νομική θεμελίωση.

Η εκλογική διαδικασία του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης ορίζεται :

Α) στο άρθρο 77 του νόμου 3852/2010 :

Συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης

Όπως επαναφέρθηκε σε ισχύ με την Παρ.1 Άρθρο 7 ΝΟΜΟΣ 4623/2019 και ισχύει από 09/08/2019

1.Στους δήμους άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων, καθώς και στους νησιωτικούς δήμους, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, επιλέγεται, κατόπιν προκηρύξεως που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του δήμου, πρόσωπο εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας, ως συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης. Υποψηφιότητες υποβάλλονται με δήλωση που κατατίθεται στο προεδρείο του δημοτικού συμβουλίου κατά την έναρξη της διαδικασίας επιλογής. Ως Συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης δεν μπορεί να επιλεγεί αιρετός δήμου, περιφέρειας ή βουλευτής. Ως προς το αξίωμα του συμπαραστάτη του δημότη ισχύουν τα κωλύματα και τα ασυμβίβαστα που προβλέπονται στο άρθρο 14 του παρόντος. Η Θητεία του συμπαραστάτη ακολουθεί τη Θητεία των δημοτικών αρχών. 

Όπως τροποποιήθηκε με την Παρ.2 Άρθρο 7 ΝΟΜΟΣ 4623/2019 και ισχύει από 09/08/2019

2. Η διαδικασία για την επιλογή του συμπαραστάτη γίνεται εντός δύο (2) μηνών από την εγκατάσταση των δημοτικών αρχών.

Ο συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης επιλέγεται με απόφαση, η οποία λαμβάνεται με μυστική ψηφοφορία και με πλειοψηφία των τριών πέμπτων (3/5) των παρόντων μελών του δημοτικού συμβουλίου.

Αν δεν επιτευχθεί η επιλογή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται κατά την ίδια ή μεταγενέστερη συνεδρίαση με την ίδια πλειοψηφία. Είναι επιτρεπτή με την ίδια πλειοψηφία και την αυτή διαδικασία η ανάκληση του συμπαραστάτη για πλημμελή εκτέλεση των καθηκόντων του, με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου.

Όπως τροποποιήθηκε με την Παρ.3 Άρθρο 7 ΝΟΜΟΣ 4623/2019 και ισχύει από 09/08/2019

3. Ο συμπαραστάτης δέχεται ενυπόγραφες καταγγελίες άμεσα θιγόμενων φυσικών ή νομικών προσώπων για κακοδιοίκηση των υπηρεσιών του δήμου, των νομικών του προσώπων και των επιχειρήσεών του και ασκεί διαμεσολάβηση προκειμένου να επιλυθούν τα σχετικά προβλήματα, ενώ είναι υποχρεωμένος να απαντά εγγράφως ή ηλεκτρονικά εντός τριάντα (30) ημερών στους ενδιαφερομένους ως προς τις ενέργειες στις οποίες ο ίδιος προέβη μετά τη λήψη της καταγγελίας τους. Ο συμπαραστάτης υποστηρίζεται διοικητικά από τις υπηρεσίες του δήμου, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να παρέχουν κάθε δυνατή συνδρομή. Κατά την εξέταση καταγγελιών, ο συμπαραστάτης μπορεί να αιτηθεί στοιχεία από το αρχείο των υπηρεσιών του δήμου, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων του π.δ. 28/2015 (Α΄ 34) για την πρόσβαση σε δημόσια έγγραφα και στοιχεία. Εφόσον, ύστερα από εξέταση καταγγελίας, προκύψουν φαινόμενα κακοδιοίκησης, ο συμπαραστάτης δύναται να υποβάλλει συστάσεις προς τις υπηρεσίες του δήμου για την αποτροπή επανάληψής τους.

Όπως τροποποιήθηκε με την Παρ.5 Άρθρο 7 ΝΟΜΟΣ 4623/2019 και ισχύει από 09/08/2019

4. Η υποβολή καταγγελίας ή αναφοράς στο συμπαραστάτη του δημότη και της επιχείρησης δεν αναιρεί τη σχετική αρμοδιότητα του Συνηγόρου του Πολίτη ως ανεξάρτητης αρχής, ούτε τις Αρμοδιότητες άλλων ελεγκτικών οργάνων και αρχών, καθώς και του Ελεγκτή Νομιμότητας.

Όπως επαναφέρθηκε σε ισχύ με την Παρ.1 Άρθρο 7 ΝΟΜΟΣ 4623/2019 και ισχύει από 09/08/2019

5.Ο Συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης συντάσσει ετήσια έκθεση. Η ετήσια έκθεση παρουσιάζεται από τον ίδιο και συζητείται στην ειδική δημόσια συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για τον απολογισμό της δημοτικής αρχής κατά τις διατάξεις του άρθρου 217 του Κ.Δ.Κ., εντός τριάντα (30) ημερών από την υποβολή της. Ο συμπαραστάτης μπορεί επίσης να προβαίνει στη διατύπωση προτάσεων βελτίωσης της δημοτικής Διοίκησης και των σχέσεων της με το κοινό, τόσο στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης του, όσο και επ` ευκαιρία σημαντικών προβλημάτων κακοδιοίκησης που ο ίδιος εντοπίζει. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, οι ειδικές προτάσεις του συμπαραστάτη υποβάλλονται στον δήμαρχο και κοινοποιούνται στο δημοτικό συμβούλιο και στον γενικό γραμματέα του δήμου. Τόσο η ετήσια έκθεση όσο και οι ειδικές προτάσεις του συμπαραστάτη αναρτώνται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του δήμου με φροντίδα των δημοτικών υπηρεσιών.

Όπως επαναφέρθηκε σε ισχύ με την Παρ.1 Άρθρο 7 ΝΟΜΟΣ 4623/2019 και ισχύει από 09/08/2019

6. Ο Συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης λαμβάνει Αντιμισθία ισόποση με την Αντιμισθία του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου. Ως προς την καταστατική θέση και τις ευθύνες του συμπαραστάτη και της επιχείρησης ισχύουν οι σχετικές διατάξεις για τους δημοτικούς συμβούλους.

Όπως επαναφέρθηκε σε ισχύ με την Παρ.1 Άρθρο 7 ΝΟΜΟΣ 4623/2019 και ισχύει από 09/08/2019.

Β) Στην ερμηνευτική εγκύκλιο υπ’ Αρ. : 1 ΑΠ: 661/07-01-2020 ΑΔΑ: Ω82Μ46ΜΤΛ6-ΩΤ2 του Υπουργείου εσωτερικών αναφέρεται : «……..Α. Διαδικασία επιλογής Συμπαραστάτη. Οι Δήμοι άνω των 20.000 κατοίκων και οι νησιωτικοί Δήμοι, ανεξαρτήτως πληθυσμού, έχουν υποχρέωση να προβούν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, προκειμένου να πληρωθεί η θέση του Συμπαραστάτη. Ο νομοθέτης προβλέπει ότι η διαδικασία επιλογής του Συμπαραστάτη γίνεται εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την εγκατάσταση των δημοτικών αρχών. Από τη διάταξη συνάγεται ότι η προθεσμία επιλογής του Συμπαραστάτη είναι μεν ενδεικτική, αλλά δεν θα πρέπει να ξεπερνά ένα εύλογο χρονικό διάστημα, πέραν του προβλεπόμενου διμήνου. Ωστόσο, λόγω της μακρόχρονης διοικητικής πρακτικής που έχει εδραιωθεί από το έτος 2011 και της ανάγκης πλήρωσης της θέσης του Συμπαραστάτη προς διευκόλυνση των πολιτών, είναι δυνατή η επαναπροκήρυξη της θέσης του Συμπαραστάτη κατά τη διάρκεια της δημοτικής περιόδου, σε περίπτωση που δεν καταστεί δυνατή η επιλογή του στις δύο προβλεπόμενες στο νόμο συνεδριάσεις.» …………….

«……….3. Διαδικασία λήψης απόφασης Δημοτικού Συμβουλίου

i. Διεξαγωγή μυστικής ψηφοφορίας

Πριν την έναρξη της μυστικής ψηφοφορίας, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου δίνει το λόγο στους υποψήφιους που το επιθυμούν, προκειμένου να τοποθετηθούν σχετικά με την υποψηφιότητά τους. Όσον αφορά τη διεξαγωγή της μυστικής ψηφοφορίας, ο νόμος δε διευκρινίζει, περαιτέρω, λεπτομέρειες για την κατάρτιση ψηφοδελτίων των υποψηφίων. Ωστόσο, προς διευκόλυνση της ψηφοφορίας, δέουσα είναι η κατάρτιση – με τη συμβολή της αρμόδιας υπηρεσίας του δήμου-είτε ενιαίου ψηφοδελτίου με την αναγραφή των ονομάτων των υποψηφίων, είτε ξεχωριστών ψηφοδελτίων για κάθε υποψήφιο. Κατά την έναρξη της μυστικής ψηφοφορίας, οι δημοτικοί σύμβουλοι παραλαμβάνουν από το Προεδρείο του Δημοτικού Συμβουλίου το ενιαίο ή τα ψηφοδέλτια των υποψηφίων, μαζί με λευκά.

Κάθε δημοτικός σύμβουλος επιλέγει, μυστικά, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο (παραβάν) το ψηφοδέλτιο του υποψηφίου που επιθυμεί να επιλεγεί Συμπαραστάτης ή σε περίπτωση ενιαίου ψηφοδελτίου θέτει ένα σταυρό προτίμησης στο όνομα του υποψηφίου που επιθυμεί να επιλεγεί Συμπαραστάτης. Περισσότερα του ενός ψηφοδέλτια στον ίδιο φάκελο ή ψηφοδέλτιο με περισσότερους του ενός σταυρούς προτίμησης, σε περίπτωση ενιαίου ψηφοδελτίου, δεν λαμβάνονται υπόψη.».

Και Γ) στην προκήρυξη Αριθ. Πρωτ.: 13976/20.8.2020

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ

«Συμπαραστάτη του Δημότη & της Επιχείρησης»

Ο Δήμαρχος Ωραιοκάστρου

 Έχοντας υπόψη: 1. Το άρθρο 77 του Ν.3852/2010, όπως τροποποιήθηκε από την παρ.2 του άρθρου 58 του Ν.3966/2011(ΦΕΚ 118/14.05.2011 τεύχος Α΄) και το άρθρο 4 του Ν.4257/14 (ΦΕΚ 93/14.04.2014 τεύχος Α’ 2. Την αριθ. 661/Εγκ.1/7-1-2020 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών (ΑΔΑ: Ω82Μ46ΜΤΛ6-ΩΤ2). Δημοσιοποιεί την πρόθεση του Δήμου να κινήσει διαδικασία επιλογής “Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης” κατά τις διατάξεις του άρθρου 77 του Ν.3852/2010, όπως επαναφέρθηκε σε ισχύ με την παρ. 1 και τροποποιήθηκε με τις παρ. 2, 3 & 5 του άρθρου 7 του Ν. 4623/2019……………

V. – Λόγοι ακύρωσης.

Από την ανωτέρω παρατιθέμενη νομοθεσία προκύπτουν οι εξής παραβάσεις και προσβολή της νομιμότητας στην διαδικασία εκλογής του Συμπαραστάτη του Δημότη και της επιχείρησης του Δήμου Ωραιοκάστρου.

1-. Δυνάμει του άρθρου 77 παρ 2 του ν. 3852/2010 και της ανωτέρω ερμηνευτικής εγκύκλιου ορίζεται ότι η επιλογή του Συμπαραστάτη γίνεται εντός 2 μηνών από την εγκατάσταση των δημοτικών αρχών. Δηλαδή σε συγκεκριμένο χρονικό περιθώριο, όποιο και αν είναι αυτό, προθεσμία την οποίο προσδιορίζει ρητά ο νόμος. Δεν κινεί την διαδικασία επιλογής όποτε θέλει η εκάστοτε δημοτική αρχή, αυθαίρετα. Επιπλέον διευκρινίζει η ερμηνευτική εγκύκλιος ότι είναι μεν ενδεικτική η προθεσμία αλλά δεν πρέπει να ξεπερνά ένα εύλογο χρονικό διάστημα, το οποίο ορίζει η εγκύκλιος όχι πέραν του προβλεπομένου διμήνου, όπως ορίζεται από το νόμο. Και συνεχίζει ότι αν αποβεί άκαρπη η επιλογή την πρώτη φορά εντός του διμήνου και στις δύο προβλεπόμενες συνεδριάσεις τότε δύναται επαναπροκήρυξη της θέσης κατά την διάρκεια της δημοτικής περιόδου. 

Στην περίπτωση μας η διοικούσα αρχή του Δήμου Ωραιοκάστρου εγκαταστάθηκε και ανέλαβε από τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2019 πριν από ένα έτος. Δεν προέβη σε καμία ενέργεια εκλογής του Συμπαραστάτη εντός του απαιτούμενου διμήνου αλλά για πρώτη φορά (και προφανώς δεν πρόκειται για επαναπροκήρυξη) έρχεται τέλη Αυγούστου του 2020 και ξεκινά για πρώτη φορά την διαδικασία ύστερα από 10 μήνες από την οριζόμενη από τον νόμο προθεσμία και το ερμηνευτικά αποδεκτό από την εγκύκλιο εύλογο χρονικό διάστημα.  

Θεωρούμε ότι λειτούργησε παράνομα, παραβιάζοντας τις νόμιμες και εύλογες προθεσμίες σχετικά με την έναρξη της διαδικασία επιλογής του Συμπαραστάτη επομένως η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου πρέπει να ακυρωθεί λόγω παράβασης νόμου.

2-. Επίσης στο άρθρο 77 παρ 2 εδ. β του ν. 3852/2010 ορίζεται ότι η απόφαση της επιλογής λαμβάνεται με μυστική ψηφοφορία και η ερμηνευτική εγκύκλιος αναφέρει την διαδικασία. Δηλαδή ότι ο νόμος δε διευκρινίζει, περαιτέρω, λεπτομέρειες για την κατάρτιση ψηφοδελτίων των υποψηφίων αλλά καλό είναι να καταρτισθούν είτε ενιαίο  είτε ξεχωριστό ψηφοδέλτιο. Οπωσδήποτε όμως ψηφοδέλτιο. Η εγκύκλιος θεωρεί δεδομένο την κατάρτιση του ψηφοδελτίου αλλά δεν ορίζει λεπτομέρειες αφήνοντας στην διακριτική ευχέρεια το Δημοτικού συμβουλίου την κατάρτιση του.

Επίσης αναφέρεται ρητά στην ερμηνευτική εγκύκλιο ότι κάθε δημοτικός σύμβουλος επιλέγει, μυστικά, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο (παραβάν) το ψηφοδέλτιο του υποψηφίου που επιθυμεί. Ορίζει λοιπόν την διαδικασία της μυστικής ψηφοφορίας με ένα συγκεκριμένο τρόπο ήτοι την ύπαρξη παραβάν και προφανώς την δια ζώσης συμμετοχή στην ψηφοφορία. Επομένως με ψηφοδέλτιο , με παραβάν και δια ζώσης όφειλε να γίνει η μυστική ψηφοφορία, σύμφωνα με το νόμο και την ερμηνευτική εγκύκλιο.

Στην περίπτωση μας η διοικούσα αρχή αποφάσισε (αυθαίρετα) η εκλογική διαδικασία της επιλογής του Συμπαραστάτη να διεξαχθεί με «μυστική ηλεκτρονική ψηφοφορία» αναθέτοντας την διεξαγωγή της στην ανώνυμη εταιρεία «Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας – ΕΔΥΤΕ Α.Ε.» με την χρήση συγκεκριμένου λογισμικού «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ». Όπως αναφέρεται στο site της ανώνυμης εταιρείας : « Η Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ είναι ένα πληροφοριακό σύστημα, που σας βοηθάει να διεξάγετε τη διαδικασία των εκλογών παντός τύπου, με ψηφιακό τρόπο.  Τόσο η προετοιμασία της ψηφοφορίας από τη διεξάγουσα αρχή, όσο και η υποβολή της ψήφου από τους ψηφοφόρους, γίνονται απομακρυσμένα μέσω του Διαδικτύου …….. Η ακεραιότητα της ψηφοφορίας είναι μαθηματικά επαληθεύσιμη από τον καθένα μέσω της χρήσης κρυπτογραφίας, και χωρίς καμία προσβολή του απόρρητου. ……… Διεξάγετε ψηφοφορίες με μία ή περισσότερες κάλπες, με αξιοπιστία που πιστοποιείται μαθηματικά……… Το απόρρητο της ψήφου είναι ευθύνη της εφορευτικής επιτροπής, και είναι πρακτικά εξασφαλισμένο καθώς αρκεί να υπάρχει ένα και μόνο τίμιο μέλος στην επιτροπή. …….. Τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής στο σύστημα «Ζευς» είναι οι κλειδοκράτορες της ψηφοφορίας. Τα μέλη της επιτροπής λαμβάνουν ειδικά κρυπτογραφικά κλειδιά, τους Κωδικούς Ψηφοφορίας. Οι κωδικοί αυτοί είναι όλοι απαραίτητοι για τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας καθώς και για την αποκρυπτογράφηση των αποτελεσμάτων. Εάν χαθεί έστω και ένας, η ψηφοφορία δε θα μπορέσει να ολοκληρωθεί, καθώς θα είναι αδύνατη η αποκρυπτογράφηση των ψηφοδελτίων. Κάθε μέλος της εφορευτικής επιτροπής είναι υπεύθυνο για τη διαφύλαξη του δικού του Κωδικού, ενώ το σύστημα «Ζευς» έχει και αυτό ένα Κωδικό για κάθε ψηφοφορία, σαν να ήταν μέλος της επιτροπής……….. Προκειμένου να διασφαλιστεί το απόρρητο της ψήφου, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία της ψηφοφορίας, και πριν γίνει η καταμέτρηση των ψήφων, παρεμβάλλεται ένα ενδιάμεσο στάδιο μίξης των ψηφοδελτίων. Στο στάδιο αυτό τα ήδη κρυπτογραφημένα, από τους ψηφοφόρους, ψηφοδέλτια, κρυπτογραφούνται με ειδικό τρόπο εκ νέου από το σύστημα «Ζευς», ώστε πλέον να μην είναι αναγνωρίσιμα και αναδιατάσσονται τυχαία. Στο τέλος της διαδικασίας μίξης έχουμε ένα σύνολο ψηφοδελτίων τα οποία όταν αποκρυπτογραφηθούν θα έχουν τα ίδια περιεχόμενα με τα αρχικά, αλλά είναι αδύνατον να τα συνδέσουμε με τους χρήστες που τα υπέβαλαν. Με μέριμνα της εφορευτικής επιτροπής, υπολογιστές εκτός του συστήματος «Ζευς» μπορούν να συμμετάσχουν στη μίξη χωρίς κίνδυνο αλλοίωσης της διαδικασίας. Όπως και με την επιτροπή, αρκεί και μόνο ένας τίμιος συμμέτοχος στη μίξη για να εξασφαλιστεί το απόρρητο……… Έχει εξυπηρετήσει πάνω από 830 ηλεκτρονικές κάλπες και 230.000 ψηφοφόρους για τα Ελληνικά Πανεπιστήμια και άλλους φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Επιστημονικά Σωματεία, Σύλλογοι, κλπ).». Παρουσιάζοντας όλο αυτό ως δήθεν καινοτόμα και πρωτοποριακή πρωτοβουλία της διοίκησης του δήμου. Χωρίς κανένα νομικό έρεισμα εντελώς παράνομη εκλογική διαδικασία.

Καταρχάς δεν υπάρχει καμία νομοθετική πρόβλεψη για τέτοιου είδους εκλογική διαδικασία και αντιτίθεται στην προβλεπόμενη από το νόμο και όπως τον ερμηνεύει η εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών. Δεν διασφαλίζεται η μυστικότητα της ψήφου και κατ’ επέκταση της ψηφοφορίας, αφού λαμβάνεται από το λογισμικό που ελέγχεται από τρίτους. Διαχειριστής του συστήματος ορίσθηκε ο αντιδήμαρχος της διοίκησης αυθαίρετα από τον Δήμαρχο. Δεν εξασφαλίζεται η αμεσότητα της ψήφου αφού κρυπτογραφείται και μεταλλάσσεται προκειμένου να αποπροσωποποιηθεί να γίνει μίξη και στην συνέχεια να καταμετρηθεί. Δεν υπάρχει διασφάλιση από κανένα δημόσιο φορέα για την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων. Δεν υπάρχει πιστοποίηση από δημόσιο φορέα για την εγκυρότητα των υπηρεσιών και της διαδικασίας. Στην «μυστική ψηφοφορία» παρεμβάλλεται τρίτος ή τρίτοι υπάλληλοι της ανώνυμης εταιρείας καθώς και αντιδήμαρχος της διοικούσας παράταξης,  που ελέγχουν το λογισμικό και την διαδικασίας της ψηφοφορίας. Δεν υπάρχουν ψηφοδέλτια για να γίνει τυχόν επανέλεγχος των ψήφων. Έτσι ακυρώνεται η δυνατότητα όχι μόνο του επανελέγχου αλλά και της δυνατότητας ένστασης του εκλογικού αποτελέσματος από οποιοδήποτε συνυποψήφιο αφού δεν υπάρχουν φυσικά στοιχεία προς εξέταση.

Επισημαίνουμε ότι σε κανένα νομοθέτημα, ούτε εγκύκλιο της Ελληνικής Δημοκρατίας δεν προβλέπεται ούτε στοιχειοθετείται η ύπαρξη και η διαδικασία «μυστικής ηλεκτρονικής ψηφοφορίας». Το Υπουργείο Εσωτερικών αρμόδιο για την εποπτεία και έλεγχο των δήμων ουδέποτε έχει εκδώσει ερμηνευτική εγκύκλιο για τέτοιου είδους διαδικασία ούτε προβλέπεται για καμία εκλογική διαδικασία.

Η ανωτέρω προπεριγραφόμενη εκλογική διαδικασία είναι εντελώς παράνομη παραβαίνοντας τα προβλεπόμενα στο νόμο και την ερμηνευτική εγκύκλιο. Θεωρούμαι ότι πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση του δημοτικού συμβούλιου για παράβαση νόμου και της ερμηνευτικής εγκύκλιου.

3.-  Τέλος στην αναρτημένη προκήρυξη περί εκλογής του Συμπαραστάτη  αναφέρεται ο νόμος και η εγκύκλιος με βάση τα οποία θα διεξαχθεί η διαδικασία εκλογής και όπως ανωτέρω ανέλυσα δεν προβλέπουν «μυστική ηλεκτρονική ψηφοφορία» αλλά μυστική ψηφοφορία  ομοίως ούτε στην προκήρυξη προβλέπεται ούτε αναφέρεται ότι η επιλογή θα προκύψει από «μυστική ηλεκτρονική ψηφοφορία».

Η εγκύκλιος του υπουργείου εσωτερικών ορίζει ρητά για το περιεχόμενο της προκήρυξης «…..Η προκήρυξη φέρει ένα ελάχιστο περιεχόμενο, παρέχοντας στο ευρύ κοινό τις λεπτομέρειες που καθορίζονται στην παρ. 1 και στην παρ. 2 του άρθρου 77 του ν.3852/2010, σχετικά με: α) τις ιδιότητες που αποτελούν κώλυμα ή είναι ασυμβίβαστες με την ιδιότητα του Συμπαραστάτη, β)τον χρόνο υποβολής της δήλωσης υποψηφιότητας, γ) τη διαδικασία επιλογής, δ) τη δημοσιότητα της προκήρυξης και ε) την προβλεπόμενη στο νόμο θητεία του Συμπαραστάτη. ………».

            Στο περιεχόμενο της προκήρυξης επομένως δεν αναφέρεται η διαδικασία επιλογής ώστε να γνωρίζουν οι υποψήφιοι τον τρόπο επιλογής τους. Διότι ενώ ο νόμος και η εγκύκλιος προβλέπει μυστική ψηφοφορία (ψηφοδέλτιο και παραβάν) στην πραγματικότητα έγινε άλλη διαδικασία, η οποία ούτε στην προκήρυξη εμπεριέχετε, αυτή της αυθαίρετης επιλογής της διοίκησης του δήμου της ανωτέρω προπεριγραφόμενης ως «μυστικής ηλεκτρονικής ψηφοφορίας». Παραβιάζοντας λοιπόν και το περιεχόμενο της προκήρυξης.

Και γι’ αυτό το λόγο είναι άκυρη η προσβαλλόμενη απόφαση ως παραβιάζουσα το περιεχόμενο της προκήρυξης.  Η προκήρυξη αποτελεί το κανονιστικό πλαίσιο που δεσμεύει τόσο την Αρχή που διενεργεί τον διαγωνισμό όσο και τους διαγωνιζόμενους. (ΣτΕ ΕΑ 3372/11).

VI. – Επειδή η παρούσα είναι παραδεκτή, νόμιμη, βάσιμη και αληθής και ασκείται εμπρόθεσμα

Για τους παραπάνω λόγους

και µε τη ρητή επιφύλαξη παντός νοµίµου δικαιώµατός µου

Προσφεύγω ενώπιων σας και ζητώ, νόµιµα και εµπρόθεσµα, την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης µε αριθµό 149/2020 απόφασης του δηµοτικού συμβουλίου του δήµου Ωραιοκάστρου. Άλλως, και επικουρικά, την ακύρωση της κατ’ αυτεπάγγελτο έλεγχο της διοίκησης.

                                                                                                                                                                                                                Ωραιόκαστρο 2.9.2020

                                                                  Δια του πληρεξουσίου Δικηγόρου

Απόφαση Αποκεντρωμένης διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης.

Με τον όρο ηλεκτρονική ψηφοφορία εννοούμε την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος, με τη χρήση ηλεκτρονικών μεθόδων. Δύο είναι τα θεμελιώδη στοιχεία που συνθέτουν την ηλεκτρονική ψηφοφορία και τη διαφοροποιούν από τα υπάρχοντα συστήματα της εκλογικής διαδικασίας : η δυνατότητα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος από απόσταση και η χρήση υπολογιστικού συστήματος για την οργάνωση και διεξαγωγή της όλης εκλογικής διαδικασίας. Επιπλέον όταν μιλάμε για «μυστική ηλεκτρονική ψηφοφορία» προτάσσαμε πέραν των άλλων την συνταγματική αρχή της μυστικότητας της ψήφου.

Η μυστικότητα της ψηφοφορίας κατοχυρώνεται στο άρθρο 51 παρ. 3 του Συντάγματος μαζί με την αρχή της καθολικότητας και της αμεσότητας της ψηφοφορίας. Αποτελεί μια ειδική εγγύηση της ψήφου η οποία διασφαλίζει ότι κανείς εκτός από τον εκλογέα δεν γνωρίζει το περιεχόμενο της ψήφου του. Η μυστικότητα προφυλάσσει τον ψηφοφόρο από τις εξωτερικές πιέσεις, τις οποίες μπορεί να δεχθεί αλλά και από την ανακοίνωση χωρίς τη θέλησή του των πολιτικών του προτιμήσεων. Η μυστικότητα της ψήφου πραγματώνεται με μια σειρά από διαδικαστικές εγγυήσεις και συγκεκριμένα την παράδοση στο εκλογέα ολόκληρης της σειράς των έντυπων ψηφοδελτίων των κομμάτων, απόσυρση του εκλογέα σε ειδικό χώρο στον οποίο τίθεται μυστικά το ψηφοδέλτιο κλπ.

Η δυνατότητα εφαρμογής της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας στην χώρα μας έχει αποτελέσει πεδίο έντονου προβληματισμού και σχετίζεται με τη δυνατότητα διεξαγωγής εκλογικών διαδικασιών κατά τρόπο που να διασφαλίζεται η τήρηση των βασικών συνταγματικών εγγυήσεων προκειμένου να μην νοθευτεί η λαϊκή βούληση, ως έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας. Είναι γεγονός ότι σε κάθε νέα ευκαιρία που εμφανίζεται για την βελτίωση κάποιων θεσμών, εμφανίζονται παράλληλα και κάποιες απειλές. Με αφετηρία το γεγονός ότι απαραίτητος εξοπλισμός στην ηλεκτρονική ψηφοφορία είναι τα ηλεκτρονικά μηχανήματα, αυτόματα η χρήση τους δημιουργεί κινδύνους που εμφανίζονται στο κόσμο της τεχνολογίας. Μία οποιαδήποτε συσκευή/μηχάνημα που εξυπηρετεί τη διαδικασία της ψηφοφορίας μπορεί να δεχτεί εύκολα επιρροή από τις ίδιες τις αρχές, προκειμένου να βγει το εκλογικό αποτέλεσμα της αρεσκείας τους. Άλλωστε, οι μηχανές κατασκευάζονται, επομένως ο κατασκευαστής έχει τον απόλυτο έλεγχο του λογισμικού. Κανένας άλλος δεν έχει τη δυνατότητα αυτή έτσι ώστε να πιστοποιήσει ότι όλα γίνονται όπως πρέπει να γίνουν. Επίσης, στην υποβολή της ψήφου από απόσταση υπάρχει η πιθανότητα επίθεσης από ιούς, δούρειους ίππους με στόχο την κατασκοπεία ή την τροποποίηση της ψηφοφορίας. Άρα οδηγούμαστε στον προβληματισμό κατά πόσο τέτοια μηχανήματα είναι ευάλωτα σε επιθέσεις άντλησης εμπιστευτικών πληροφοριών που θίγουν την ακεραιότητά τους και πόσο αξιόπιστα είναι. Ταυτόχρονα, σε αντίθεση με την παραδοσιακή ψηφοφορία που ο καθένας έχει το δικαίωμα να ψηφίσει μόνος του (ελευθερία πίσω από τα ειδικά παραβάν) στην ηλεκτρονική ψηφοφορία απειλείται η μυστικότητα και χάνεται ο δημόσιος και συμβολικός χαρακτήρας της ψήφου.

Ένα σημαντικό μέρος της ψηφοφορίας αποκλείεται ήδη όταν πραγματοποιείται ηλεκτρονικά και εννοούμε το κομμάτι της επαλήθευσης των ψήφων. Μετά την κατάθεση της, «ουδέν λάθος αναγνωρίζεται» ή διορθώνεται. Η ψήφος είναι μυστική και δεν καταγράφεται, επομένως δεν είναι δυνατόν εκ των υστέρων να γίνει καταμέτρηση των ψήφων για επιβεβαίωση. Από λειτουργικής άποψης η ηλεκτρονική ψηφοφορία παρουσιάζει πολλά μειονεκτήματα απέναντι στον υποψήφιο ψηφοφόρο.

Επίσης ενώ η ταυτοποίηση των ψηφοφόρων και η εξασφάλιση της µοναδικότητας της ψήφου ανά ψηφοφόρο µπορούν εν δυνάµει να αντιµετωπιστούν µε τεχνικές που ήδη χρησιµοποιούνται σε εφαρµογές ηλεκτρονικών συστηµάτων πληρωµών (π.χ. ψηφιακές υπογραφές – ψηφιακά πιστοποιητικά), οι επιπλέον απαιτήσεις όπως µυστικότητα και ανωνυµία της ψήφου, οικουµενική επαληθευσιµότητα, καθώς και προστασία από καταναγκασµό, συνθέτουν ένα πολύπλοκο µοντέλο απαιτήσεων ασφάλειας το οποίο έως σήµερα δεν έχει αντιµετωπιστεί µε µεθόδους που να είναι ασφαλείς και παράλληλα πρακτικές.

Τέλος θα πρέπει να επισημάνουμε αφενός τους περιορισμούς που προκύπτουν από τον Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (GDPR) και για την απαιτούμενη συναίνεση στην επεξεργασία-κρυπτογράφηση των προσωπικών δεδομένων των ψηφοφόρων από τον διενεργούντα την ψηφοφορία και αφετέρου ότι δεν υφίσταται καμία πιστοποιημένη πλατφόρμα διεξαγωγής e-ψηφοφορίας από το Ελληνικό Υπουργείο Εσωτερικών.

Επομένως οποιαδήποτε επίσημη μυστική ηλεκτρονική ψηφοφορία διεξάγεται στην Ελληνική Επικράτεια θα λέγαμε ότι κινείται σε αχαρτογράφητα νερά και με ενδεχόμενες αρνητικές νομικές συνέπειες.

Η πανδημία του κορωνοϊού προφανώς δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστο τον χώρο των εννόμων σχέσεων του ιδιωτικού και δημόσιου δικαίου. Τα κυβερνητικά μέτρα για την αναχαίτιση του ιού έχουν ήδη παγώσει ένα μεγάλο τμήμα της οικονομικής δραστηριότητας. Τα μέτρα αυτά ήταν αναγκαία, καθώς προέχει η προστασία του υπέρτατου εννόμου αγαθού της ανθρώπινης ζωής.

H ανωτέρα βία (force majeure), καλύπτει αναπότρεπτα και απρόβλεπτα περιστατικά, που κατ’ αρχήν δεν εμπίπτουν στη σφαίρα επιρροής ή κινδύνων των συναλλασσόμενων. Το δόγμα της ανωτέρας βίας είναι απροσδιόριστο και δεν έχει συμφωνηθεί ακριβής ορισμός του, κατά το κοινό δίκαιο. Αντ’ αυτού, η ανωτέρα βία θεωρείται ως δημιουργός συμβατικής καινοτομίας, με τη νομολογία να λειτουργεί ως οδηγός εφαρμογής και αποτελέσματος. Παραδοσιακά, οι ρήτρες ανωτέρας βίας προορίζονταν να αντιμετωπίζουν πράξεις της φύσης, όπως οι τυφώνες, οι πλημμύρες, οι ηφαιστειακές εκρήξεις επίσης καταλαμβάνει πολέμους, επαναστάσεις, πραξικοπήματα, κυβερνητικές απαγορεύσεις, φυσικές καταστροφές, συνακόλουθα δε και πανδημίες. Πιο πρόσφατα, συντάσσονται ρήτρες ανωτέρας βίας για την κάλυψη ευρύτερου φάσματος γεγονότων, όπως επιθέσεις στον κυβερνοχώρο ή κατάρρευση αγοράς. Επιπλέον, είναι σύνηθες οι ρήτρες ανωτέρας βίας να μην περιλαμβάνουν μόνο γεγονότα που καθιστούν αδύνατη την εκτέλεση, αλλά και γεγονότα που καθιστούν την εκτέλεση ανέφικτη ή μη εμπορικά βιώσιμη.

Η ανωτέρα βία μπορεί, μεταξύ άλλων, να επιφέρει αναστολή εκτέλεσης μιας συμβάσεως, προσωρινή απαλλαγή ενός οφειλέτη από τις υποχρεώσεις του, αναπροσαρμογή τιμήματος ή μισθώματος, αναστολή προθεσμιών για την άσκηση αξιώσεων κ.ά. Περαιτέρω, μπορεί να δικαιολογήσει ακόμη και την οριστική απαλλαγή ενός οφειλέτη ή την καταγγελία μιας συμβάσεως, ιδίως όταν η κατάσταση ανωτέρας βίας παρατείνεται πέρα από ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

Σε πολλές συμβάσεις δεν προβλέπεται η επιδημία ως λόγος ανωτέρας βίας. Η λεκτική διατύπωση της εν λόγω ρήτρας έχει μεγάλη σημασία προκειμένου να καλυφθεί π.χ. η περίπτωση του κορονοϊού. Αν παρά την απουσία της «επιδημίας» ή «πανδημίας» ως λόγου ανωτέρας βίας, έχει διατυπωθεί ότι λόγο συνιστά και κάθε άλλο γεγονός που βρίσκεται εκτός ελέγχου του συμβαλλόμενου μέρους, τότε θα μπορεί να καλυφθεί και η συγκεκριμένη περίπτωση. Η ρήτρα ανωτέρας βίας, πρέπει να συντάσσεται, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη φύση και τους γενικούς όρους της σύμβασης και, ειδικότερα, όσον αφορά το ακριβές λεκτικό της ρήτρας. Έτσι, ακόμα και στις περιπτώσεις συμβάσεων στις οποίες δεν γίνεται ειδική αναφορά (για «επιδημία» ή «πανδημία»), τα συμβαλλόμενα μέρη θα μπορούσαν να ισχυριστούν πως το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωναϊού αποτελεί γεγονός ανωτέρας βίας. Τούτο διότι πρόκειται για γεγονός το οποίο είναι αναπόφευκτο ακόμη και με την καταβολή άκρας επιμέλειας από την πλευρά τους.

Εν προκειμένω Με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου έχουν ήδη επιβληθεί μέτρα προσωρινής αναστολής λειτουργίας μεγάλου μέρους δημόσιων υπηρεσιών και ιδιωτικών επιχειρήσεων προς τον σκοπό περιορισμού της εξάπλωσης του ιού. Επομένως, αποτελεί ζήτημα ερμηνείας αν η επέλευση του γεγονότος του κορωνοϊού  αποτελεί λόγο ανωτέρας βίας, λαμβάνοντας υπόψη τους λόγους αναστολής της λειτουργίας της επιχείρησης (οικειοθελώς ή αναγκαστικά), τη φύση και τον σκοπό της εκάστοτε σύμβασης καθώς και τη σχέση και την οικονομική ισχύ των συμβαλλομένων μερών. Το μέρος που επικαλείται ανωτέρα βία θα πρέπει να αποδείξει ότι (α) έχει συμβεί το συγκεκριμένο το οποίο ήταν αδύνατο να προβλεφθεί ως γεγονός κατά το χρόνο σύναψης της σύμβασης, (β) το γεγονός αυτό έχει εμποδίσει ή καθυστερήσει την εκτέλεση της σύμβασης εκ μέρους του μέρους που επικαλείται ανωτέρα βία και (γ) το μέρος αυτό έχει λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα για την αποφυγή ή τον μετριασμό του συμβάντος και των συνεπειών του. Βάσει αυτών θα κριθεί η ορθή κατανομή των κινδύνων μεταξύ των μερών, πότε δηλαδή θα υπάρχει απαλλαγή από την ευθύνη λόγω ανωτέρας βίας και πότε όχι.

Κρίσιμο αποτελεί το γεγονός αν οι επιχειρήσεις θα έπρεπε ανάλογα με τον χρόνο σύναψης της σύμβασης και την φύση του αντικειμένου της σύμβασης να έχουν προβλέψει εναλλακτικούς τρόπους για την παροχή και αποδοχή υπηρεσιών πχ. αν κάτι τέτοιο επιτρέπεται να υποστηριχθεί με εξ αποστάσεως παροχή, εάν διασφαλίζεται η ακριβόχρονη και προσήκουσα παροχή, αν υπάρχει η υποδομή ή η δημιουργία της δεν χρειάζεται ιδιαίτερα μεγάλες οικονομικές θυσίες, ούτε είναι ιδιαιτέρως χρονοβόρα διαδικασία.

Η αποδοχή ή μη της ρήτρας ανωτέρας βίας, από το Δικαστή, ως λόγου αναστολής ή καταγγελίας μιας σύμβασης κρίνεται κατά περίπτωση βάσει της φύσης του αντικειμένου της σύμβασης, των λοιπών συμβατικών όρων αλλά και των πραγματικών συνθηκών κάθε περίστασης. Ωστόσο σε κάθε περίπτωση πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ειδικότερα μέτρα επιμέλειας που έχει λάβει κάθε επιχείρηση για την ελαχιστοποίηση των δυσμενών συνεπειών της πανδημίας και τη συνέχιση της λειτουργίας της προς τον σκοπό εκπλήρωσης των υφιστάμενων συμβατικών της υποχρεώσεων.

Σε τέτοιες συνθήκες παρίσταται επιβεβλημένη και η έκτακτη κυβερνητική επέμβαση στις συμβατικές σχέσεις. Δεν αρκούν, δηλαδή, οι διατάξεις της κοινής νομοθεσίας. Εξάλλου, σε μία κατάσταση γενικευμένης αποσταθεροποίησης της οικονομίας το ζητούμενο είναι να επιτευχθεί μία συνολικά δίκαιη κατανομή των ενισχύσεων και των βαρών μεταξύ των πολιτών, με έμφαση στην προστασία των ευπαθέστερων ομάδων(ανέργων, ηλικιωμένων, κοκ). Σ’ αυτές τις περιπτώσεις το ιδιωτικό δίκαιο και η συμβατική πρακτική συναντούν τα όριά τους. Έτσι, στο πλαίσιο αυτό, ο νομοθέτης δύναται κατ’ αρχήν να επεμβαίνει άμεσα και δραστικά (λ.χ. αναστέλλοντας για κάποιους μήνες δανειακές υποχρεώσεις κοκ).

Εν τέλει σε κάθε περίπτωση, η εκ των προτέρων ρητή πρόβλεψη στις συμβάσεις, με ακρίβεια και σαφήνεια, των περιπτώσεων που τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν ότι αποτελούν γεγονότα ανωτέρας βίας και η πρόβλεψη των συνεπειών στην εφαρμογή της σύμβασης σε περίπτωση επέλευσής τους, μεταξύ των οποίων η περίπτωση μιας πανδημίας που μέχρι σήμερα φάνταζε απίθανη, διασφαλίζει την ομαλή εκτέλεση των συμβάσεων και την ασφάλεια των συναλλαγών, χωρίς τα μέρη να επαφίενται στα δικαστήρια για την ερμηνεία περί της συνδρομής ή όχι περίπτωσης ανωτέρας βίας.

* το παρόν άρθρο έχει μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα. Για εξειδικευμένες συμβουλές σχετικά με το θέμα των συμβατικών όρων ανωτέρας βίας και κάθε ζήτημα δικαίου συμβάσεων, επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλ. 6944387047 ή στο email: gelvox@gmail.com

Τις τελευταίες μέρες γινόμαστε μάρτυρες πολιτικών γεγονότων και αποκαλύψεων στο δήμο Ωραιοκάστρου που δημιουργούν έντονο προβληματισμό για την πορεία της νεοεκλεγείσας δημοτικής αρχής. Δεν έχουν συμπληρωθεί ακόμη τρείς μήνες από τότε που ανέλαβε η διοίκηση «Τσακίρη» και στην δημοτική επιχείρηση ΔΕΥΑΩ παραιτείται ο μόλις δυο εβδομάδων διορισθείς Πρόεδρος, με δήλωση παραίτησης, το περιεχόμενο της οποίας αφήνει υπονοούμενα κακοδιαχείρισης τουλάχιστον. Δημοσιεύματα παρουσιάζουν να έχουν πληρωθεί μεγάλα χρηματικά ποσά αντί για την ανάδοχο κοινοπραξία σε άλλη εταιρία. Στην ΔΗΚΕΩ ζητείται έκτακτη χρηματοδότηση 300.000 € περίπου, διότι από την προηγούμενη διαχείριση έπεσαν εκτός προϋπολογισμού, προφανώς, επίσης στο διαδίκτυο γίνονται αναρτήσεις ότι εισπράχθηκαν χρήματα σε εκδηλώσεις χωρίς παραστατικά και λειτουργούσε εργαστήριο του οποίου οι εισπράξεις που πήγαιναν ;

Και οι υπόλογοι για την κατάσταση αυτών των επιχειρήσεων συνεχίζουν την αυτοδιοικητική τους πορείας και στην παρούσα διοίκηση στις ίδιες ή άλλες θέσεις. Η νεοεκλεγείσα διοίκηση χρησιμοποιεί τα ίδια πρόσωπα τα οποία η απελθούσα διοίκηση είχε επικεφαλείς σε υπηρεσίες και επιχειρήσεις και γι’ αυτό αποπέμφθηκε εκλογικά. Από την πίσω πόρτα και δήθεν δια της συνεργασίας – «συναλλαγής» συνεχίζουν το καταστροφικό έργο στο δήμο τα ίδια πρόσωπα. Όλα αυτά τα χρήματα που καλούμαστε ως δημότες να καταβάλουμε για την κακοδιαχείριση των δημοτικών επιχειρήσεων δεν φαίνεται να τα σέβεται κανείς. Το «φαγοπότι» καλά κρατεί.

Εν όψει όμως αυτών των αποκαλύψεων μια έντιμη διοίκηση οφείλει να προκαλέσει άμεσα δημοσιονομικό έλεγχο εις βάθος και στις τρείς δημοτικές επιχειρήσεις διαφορετικά με την ανοχή της καλύπτει τα πρόσωπα αυτά και τις δράσεις τους και πολύ περισσότερο γίνεται συνένοχος για το μέλλον.  Η νέα διοίκηση ταυτίζεται με το παρελθόν που αντιμαχόταν και τώρα το εγκολπώνει και το κάνει δικό της σώμα. Οι εξαγγελίες για διαφάνεια και νομιμότητα υποτάσσονται στο παραταξιακό συμφέρον και στην αγκίστρωση στην καρέκλα της εξουσίας. Υποθάλπει συμπεριφορές και πρόσωπα που καταδίκαζε προεκλογικά. Ποιος φοβάται να γίνει έλεγχος ; Ποιοί καλύπτονται από την ανοχή της δημοτικής αρχής ; Ποιος είναι εγγυητής της νομιμότητας και της διαφάνειας στο Δήμο Ωραιοκάστρου ;

Τον τελευταίο καιρό επαπειλείται ραγδαία επιδείνωση  της ποιότητας ζωής στο Δήμο Ωραιοκάστρου. Και παρόλο που το πρόταγμα όλων των παρατάξεων προεκλογικά συμπεριλαμβανομένης και της παρούσας διοίκησης ήταν η με κάθε τρόπο αναβάθμιση του τόπου μας με τις τελευταίες εξελίξεις, μάλλον οδηγούμαστε  προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Βρισκόμαστε απέναντι σε μείζονος σημασίας θέματα για την υγεία και την ποιότητα της ζωής μας :

• ίδρυση και λειτουργία νέων Λατομείων στο δήμο μας (Μονόλοφος, Μεσαίο, Πετρωτό, Μελισσοχώρι),
• σοβαρό ενδεχόμενο καύσης απορριμμάτων  RDF και SRF στην  εταιρία ΤΙΤΑΝ ΑΕ στα όρια του δήμου μας με απόφαση της Περιφέρειας,
• σοβαρό ενδεχόμενο ίδρυσης και λειτουργίας στο δήμο μας «Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων Δυτικού Τομέα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας» που θα εξυπηρετεί 10 δήμους, έργο «βαρείας όχλησης»,
• εξαίρεσή μας από τις γραμμές του ΟΑΣΘ και μεταφορά μας στο ΚΤΕΛ.

Και ποια η αντίδραση της διοίκησης σ’ αυτές τις πολιτικές ; Στα λατομεία δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση, αλλά πολύ περισσότερο ελλείπει η οποιαδήποτε  θετική δράση αποτροπής τους. Πού είναι οι επαφές και η πίεση προς τον Περιφερειάρχη για αποχαρακτηρισμό των εκτάσεων αυτών ; η συσπείρωση των δυνάμεων του δήμου προς αποφυγή της πολιτικής αυτής ;  Τι επιλέγουμε;

Αδράνεια ή «Δεν σπάμε αυγά» ;.

Για την καύση των απορριμμάτων στην ΤΙΤΑΝ ΑΕ οι όμοροι δήμοι και πλήθος συλλόγων αντιδρούν σφόδρα με ψηφίσματα, συγκεντρώσεις και διαμαρτυρίες κατά της απόφασης της Περιφέρειας. Ο Δήμαρχος δεσμεύτηκε στο τελευταίο Δημοτικό συμβούλιο σε σύγκληση έκτακτου Δημοτικού συμβουλίου για «ενημέρωση» αλλά κοντεύει μήνας χωρίς καμία κίνηση.

Και στο ζήτημα για το ενδεχόμενο ίδρυσης ΜΕΑ στο δήμο μας, ποια είναι άραγε  η αντίδραση μας ; Το θέμα αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμα και σε προκήρυξη διεξαγωγής δημοτικού δημοψηφίσματος, προκειμένου να ενισχύσει την θέση της διοίκησης του δήμου. Γιατί ωστόσο αδρανούμε ; Δεν θέλουμε να χαλάσουμε κομματικές και πολιτικές φιλίες ; Θα βρεθούμε προ τετελεσμένων γεγονότων για μια ακόμη φορά ; Ποιον επιτέλους εξυπηρετεί η αδράνεια ;

Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι τα προβλήματα της καθημερινότητας του δήμου μας εξαιτίας φιλότιμης και εργατικής αντιδημάρχου βελτιώνονται. Επίσης καλές οι «Αυγογιορτές» και τα “Rally” για επικοινωνιακή προβολή και χάιδεμα αυτιών ημετέρων αλλά αν μας περικυκλώσουν τα σκουπίδια αυτά δεν μας σώζουν. Δυστυχώς η διοίκηση διαπιστώνεται άψογος δημοσιογραφικός παρατηρητής  στα ανωτέρω νευραλγικά ζητήματα.

 1) Τήρηση της νομιμότητας, κατά την οποία ο υπάλληλος ενεργεί σύμφωνα με το δίκαιο και εφαρμόζει τους κανόνες που προβλέπονται στο Σύνταγμα, το Ευρωπαϊκό δίκαιο και τις νομοθετικές πράξεις. Οι αποφάσεις του πρέπει πάντοτε να έχουν νομική βάση και να συμμορφώνονται με τις διατάξεις του νόμου. Ο δημόσιος υπάλληλος δεν περιορίζεται στην γραμματική ερμηνεία του νόμου και εφαρμογή των νομοθετικών διατάξεων, αλλά λαμβάνει υπόψη του και το πνεύμα του νομοθέτη που προκύπτει και από την αιτιολογική έκθεση του νόμου και τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Βουλής, καθώς και τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου. Κατά την εφαρμογή του νόμου, τηρεί την αρχή της αναλογικότητας και δεν περιορίζει τα δικαιώματα των πολιτών. 2) Ανεξαρτησία και αμεροληψία κατά τις οποίες ο δημόσιος υπάλληλος εκτελεί τα καθήκοντά του με αμεροληψία, ανεπηρέαστος από οποιουδήποτε είδους εξωϋπηρεσιακές παρεμβάσεις. Ο δημόσιος υπάλληλος κατά την έκδοση των πράξεων που αφορούν κάθε πολίτη πρέπει να παρέχει στο διοικούμενο κατ’ ελάχιστο, την εγγύηση αμερόληπτης και αντικειμενικής κρίσης, δηλ. κρίσης απαλλαγμένης από οποιασδήποτε μορφής προκατάληψη. Λαμβάνει υπόψη και αξιολογεί με αντικειμενικότητα όλα τα στοιχεία των υποθέσεων που χειρίζεται, ώστε να καταλήγει σε ορθές αποφάσεις. 3) Ανιδιοτέλεια και ακεραιότητα κατά τις οποίες ο δημόσιος υπάλληλος καλλιεργεί, με κάθε τρόπο, το αίσθημα εμπιστοσύνης των πολιτών και αποφεύγει κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να θέσει σε αμφισβήτηση την εντιμότητα, την προσήλωση στο καθήκον ή την ηθική του ακεραιότητα. Σε περίπτωση αμφιβολίας, αποφεύγει κάθε πράξη που θα μπορούσε να δημιουργήσει υπόνοιες ότι παραβιάζει το νόμο ή τις ηθικές αρχές που πρέπει να διέπουν τις ενέργειές του. 4) Υπευθυνότητα, κατά την οποία ο δημόσιος υπάλληλος οφείλει να την επιδεικνύει και να υποστηρίζει και να αιτιολογεί τις αποφάσεις και ενέργειές του. Ο δημόσιος υπάλληλος οφείλει να διασφαλίζει τη συνέχεια της διοικητικής δράσης και να μεριμνά για την ενότητα της δημόσιας υπηρεσίας. Η επίκληση αλλαγών στο προσωπικό ή στην ηγεσία της υπηρεσίας δεν μπορεί να προβάλλεται ως λόγος για τη μη διεκπεραίωση ή την καθυστέρηση διεκπεραίωσης μιας υπόθεσης πολίτη. 5) Ισότητα, κατά την οποία ο δημόσιος υπάλληλος σέβεται την αρχή αυτή και αντιμετωπίζει τους ευρισκόμενους στην ίδια κατάσταση με τον ίδιο τρόπο, αποφεύγοντας κάθε ενέργεια που μπορεί να χαρακτηρισθεί αθέμιτη διακριτική μεταχείριση. Ο δημόσιος υπάλληλος δεν προβάλλει γραφειοκρατικά ή άλλα προσκόμματα σε βάρος προσώπων (π.χ. καθυστέρηση χειρισμού υποθέσεων), εξαιτίας του φύλου τους, ή της φυλετικής ή εθνικής καταγωγής τους, της θρησκείας ή των πολιτικών ή φιλοσοφικών πεποιθήσεων, της αναπηρίας, της ηλικίας ή του γενετήσιου προσανατολισμού τους, της πολυπλοκότητας της υπόθεσης κοκ. 6) Αναλογικότητα κατά την οποία ο υπάλληλος εξασφαλίζει ότι τα μέτρα που λαμβάνονται είναι ανάλογα προς τον επιδιωκόμενο στόχο. Φροντίζει τα μέτρα να είναι αναγκαία, πρόσφορα και ανάλογα του επιδιωκόμενου στόχου. Αποφεύγει τον περιορισμό των δικαιωμάτων ή την επιβολή επαχθών μέτρων, όταν αυτά είναι δυσανάλογα προς τη σπουδαιότητα του συμφέροντος που εξυπηρετείται, δημόσιου ή ιδιωτικού. 7) Εχεμύθεια, εμπιστευτικότητα και απόρρητο, κατά την επιταγή των οποίων ο δημόσιος υπάλληλος δεν χρησιμοποιεί πληροφορίες για θέματα που χαρακτηρίζονται από τις κείμενες διατάξεις ως απόρρητα, καθώς και σε κάθε περίπτωση που τούτο επιβάλλεται από την κοινή πείρα και λογική για γεγονότα ή πληροφορίες που κατέχει λόγω της υπηρεσίας ή της θέσης του, και δεν επιτρέπει την αθέμιτη χρήση τους για να εξυπηρετηθεί οποιοδήποτε συμφέρον, δημόσιο ή ιδιωτικό. 8) Πρόσβαση σε έγγραφα και δημοσιοποίηση στοιχείων κατά τα οποία ο υπάλληλος διευκολύνει την πρόσβαση των πολιτών στα διοικητικά έγγραφα (ηλεκτρονικά ή μη) καθώς και στα ιδιωτικά έγγραφα (ηλεκτρονικά ή μη), που φυλάσσονται στις δημόσιες υπηρεσίες και αφορούν εκκρεμή ή διεκπεραιωμένη υπόθεσή του. Ο υπάλληλος δεν δημοσιοποιεί στοιχεία της υπηρεσίας του χωρίς την προηγούμενη έγκρισή της και δεν παρέχει πληροφορίες των οποίων η ακρίβεια δεν έχει εξακριβωθεί. Φροντίζει ώστε οι πολίτες να λαμβάνουν άμεσα γνώση των αποφάσεων που επηρεάζουν τα δικαιώματα ή τα συμφέροντα τους. Φροντίζει να ενημερώνει εγκαίρως τους ενδιαφερομένους, όταν περιέλθουν σε γνώση του νέα πραγματικά ή νομικά δεδομένα, σχετικά με την υπόθεσή τους. 9) Διαφάνεια υπηρεσιακής δράσης κατά την οποία ο δημόσιος υπάλληλος ασκεί τα καθήκοντά του κατά τρόπο που διευκολύνει την ενημέρωση των πολιτών, τον κοινωνικό διάλογο, την κριτική και το νόμιμο έλεγχο, χωρίς να απαιτεί από τον πολίτη να θεμελιώσει ειδικό έννομο συμφέρον. Κάθε πολίτης μπορεί να λαμβάνει γνώση, με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων του νόμου, των διοικητικών εγγράφων καθώς και των ιδιωτικών εγγράφων, που φυλάσσονται στις δημόσιες υπηρεσίες, και είναι σχετικά με την υπόθεσή του η οποία εκκρεμεί σε αυτές ή έχει διεκπεραιωθεί απ’ αυτές. Οι υπηρεσίες και κατ’ επέκταση οι υπάλληλοι έχουν υποχρέωση ανάρτησης των νόμων, των κανονιστικών πράξεων και εν γένει πράξεων των κυβερνητικών και διοικητικών οργάνων στο Διαδίκτυο, με την επιφύλαξη των κανόνων για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων ευαίσθητου προσωπικού χαρακτήρα και απορρήτων, προκειμένου να επιτυγχάνονται η έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση των πολιτών, η διαφάνεια και ο αποτελεσματικός έλεγχος της κυβερνητικής και διοικητικής δράσης. 10) Πρωτοκόλληση και διεκπεραίωση των αιτήσεων των πολιτών κατά την διαδικασία των οποίων ο δημόσιος υπάλληλος υποχρεούται να παραλαμβάνει κάθε αίτηση που υποβάλλεται στην υπηρεσία του και να χορηγεί στον ενδιαφερόμενο απόδειξη παραλαβής, στην οποία περιλαμβάνονται ο αριθμός πρωτοκόλλου της αίτησης και η προθεσμία εντός της οποίας υφίσταται υποχρέωση προς διεκπεραίωση της υπόθεσης. Απαντά με σαφήνεια, πληρότητα και εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών στα αιτήματα των πολιτών, εξετάζοντας σε βάθος τυχόν παράπονα ή καταγγελίες. Εάν κάποια υπόθεση δεν μπορεί να διεκπεραιωθεί λόγω αντικειμενικής αδυναμίας, ειδικά αιτιολογημένης, ο υπάλληλος οφείλει, να γνωστοποιήσει εγγράφως στον αιτούντα: α) τους λόγους της καθυστέρησης, β) τον υπάλληλο που έχει αναλάβει την υπόθεση και τον αριθμό τηλεφώνου του, για την παροχή πληροφοριών και γ) κάθε άλλη χρήσιμη πληροφορία. Αν η αίτηση έχει υποβληθεί σε αναρμόδια υπηρεσία ο υπάλληλος φροντίζει μέσα σε τρεις (3) ημέρες, να τη διαβιβάσει στην αρμόδια και να γνωστοποιήσει τούτο στον ενδιαφερόμενο. Ενόψει της αρχής της χρηστής διοίκησης, τα διοικητικά όργανα οφείλουν να ασκούν τις αρμοδιότητές τους εντός εύλογου χρόνου. Ακόμη και όταν ο νόμος δεν τάσσει αποκλειστικές προθεσμίες, η διοίκηση δεν δικαιούται να αδρανεί εις βάρος των συμφερόντων των διοικουμένων, ανεξάρτητα από τα όποια, κάθε φορά, κωλύματα προκύπτουν. 11) Δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης σύμφωνα με το οποίο προτού προβεί σε διοικητική πράξη ή υλική ενέργεια που θίγει δικαιώματα ή συμφέροντα πολίτη, ο υπάλληλος καλεί τον ενδιαφερόμενο για να τον ενημερώσει και να του δώσει την ευκαιρία να εκφράσει τις απόψεις του. Όταν εκδίδεται μια δυσμενής για τον πολίτη διοικητική πράξη, είναι επιβεβλημένο να τηρείται ο τύπος και η ουσία της προηγούμενης ακρόασης του πολίτη και να περιγράφονται οι τρόποι υποβολής διοικητικών προσφυγών (π.χ. αιτήσεις θεραπείας, ιεραρχικές ή ενδικοφανείς προσφυγές), ή ενστάσεων, όλες οι προθεσμίες για την άσκηση των προβλεπόμενων ενδίκων μέσων και βοηθημάτων, καθώς και οι συνέπειες της παράλειψης άσκησής τους. Αν ο δημόσιος υπάλληλος δεν τις γνωρίζει, οφείλει να ενημερωθεί. Επίσης, καλό είναι να ενημερώνεται ο πολίτης για τη δυνατότητα προσφυγής του σε θεσμοθετημένα διαμεσολαβητικά όργανα (π.χ. Συνήγορος του Πολίτη, Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, Συμπαραστάτης του Δημότη κ.λπ.). 12) Αιτιολόγηση αποφάσεων της διοίκησης κατ’ επιταγή της οποίας ο υπάλληλος όταν συντάσσει αποφάσεις, ιδιαίτερα εάν αυτές θίγουν δικαιώματα πολιτών, οφείλει να εκθέτει στο προοίμιο τη νομική βάση και όλα τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης, που αιτιολογούν πλήρως την έκδοση  της συγκεκριμένης απόφασης. Επίσης ο υπάλληλος οφείλει να λαμβάνει αποφάσεις οι οποίες περιέχουν πλήρη, σαφή και εξατομικευμένη αιτιολογία.

Όταν υποβάλλετε μια αίτηση στο Δήμο ή σε οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία, για κάποιο θέμα σας (παροχή πληροφοριών, χορήγηση πιστοποιητικού, διεκπεραίωση υπόθεσης κλπ), πρέπει να γνωρίζετε ότι όλες οι υπηρεσίες υποχρεούνται:

1. Να απαντούν στις αιτήσεις σας και να διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις σας το αργότερο μέσα σε πενήντα (50) ημέρες. Αν η αίτησή σας έχει υποβληθεί σε αναρμόδια υπηρεσία, αυτή οφείλει, μέσα σε τρεις (3) ημέρες, να τη διαβιβάσει στην αρμόδια υπηρεσία και να σας ενημερώσει σχετικά. Στην περίπτωση αυτή, η προθεσμία αρχίζει από τότε που περιήλθε η αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία (άρθρο 4 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’).

2. Να σας χορηγούν πιστοποιητικά και βεβαιώσεις άμεσα ή το αργότερο σε δέκα (10) ημέρες (άρθρο 4 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’).

3. Να διαθέτουν, προς διευκόλυνσή σας, έντυπα αιτήσεων και υπεύθυνων δηλώσεων (άρθρο 3 παρ. 3 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’).

4. Να σας διευκολύνουν στη συμπλήρωση της αίτησης. Αν δηλώσετε αδυναμία να γράψετε, ο αρμόδιος υπάλληλος, εφόσον του το ζητήσετε, οφείλει να συντάξει ο ίδιος την αίτηση για λογαριασμό σας, σύμφωνα με τα όσα του υπαγορεύσετε (άρθρο 3 παρ. 3 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’).

 5. Να πρωτοκολλούν όλες τις αιτήσεις και να χορηγούν απόδειξη, στην οποία αναγράφεται ο αριθμός πρωτοκόλλου που έλαβε η αίτηση και η ημερομηνία εισόδου της στην υπηρεσία (άρθρο 12 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’).

6. Να δέχονται τις αιτήσεις που στέλνετε με τηλεομοιοτυπία (fax) και να απαντούν σε αιτήματα παροχής πληροφοριών που υποβάλλετε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-Mail) (άρθρο 14 του Ν.2672/1998, ΦΕΚ 290 Α’).

7. Να δέχονται, εφόσον είστε Έλληνας πολίτης, οποιοδήποτε από τα παρακάτω έγγραφα προς επιβεβαίωση των στοιχείων της ταυτότητάς σας που αναφέρονται στην αίτηση (άρθρο 3 παρ. 4 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’, όπως ισχύει): o δελτίο αστυνομικής ταυτότητας, o σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής, o διαβατήριο, o άδεια οδήγησης και o ατομικό βιβλιάριο υγείας οποιουδήποτε ασφαλιστικού φορέα. Γεγονότα ή στοιχεία που δεν αποδεικνύονται, βάσει των ανωτέρω, γίνονται δεκτά, βάσει υπεύθυνης δήλωσης (Ν.1599/1986), εκτός αν υπάρχει αντίθετη διάταξη. Όμοια δήλωση υποβάλλεται και όταν τα στοιχεία του δελτίου ταυτότητας για την οικογενειακή κατάσταση, τη διεύθυνση κατοικίας ή το επάγγελμα έχουν μεταβληθεί (άρθρο 3 παρ. 5 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’). Για τους αλλοδαπούς, τα στοιχεία της ταυτότητας αποδεικνύονται, στην περίπτωση πολιτών κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από το δελτίο ταυτότητας ή το διαβατήριο, ενώ στην περίπτωση υπηκόων τρίτων χωρών, από το διαβατήριο ή άλλο έγγραφο που επιτρέπει την είσοδο στη χώρα ή άλλο νομιμοποιητικό της διαμονής στη χώρα έγγραφο αρμόδιας αρχής (άρθρο 3 παρ. 4 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’, όπως ισχύει). Η ταυτότητα των νομικών προσώπων αποδεικνύεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις που ισχύουν στην έδρα τους.

 8. Να βεβαιώνουν το γνήσιο της υπογραφής (άρθρο 11 παρ. 1 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’).

9. Να επικυρώνουν φωτοαντίγραφα ελληνικών διοικητικών εγγράφων από το πρωτότυπο ή από ακριβές αντίγραφο (άρθρο 11 του Ν. 2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’)

10.Να μην απαιτούν, για τη διεκπεραίωση της υπόθεσής σας, την υποβολή πιστοποιητικών ή άλλων δικαιολογητικών, εφόσον αυτά δεν προβλέπονται σε διατάξεις νόμων ή άλλων κανονιστικών πράξεων της ∆ιοίκησης (άρθρο 10 παρ. 2 του Ν.3230/2004, ΦΕΚ 44 Α’).

11.Να αναζητούν αυτεπάγγελτα από τις αρμόδιες υπηρεσίες ορισμένες κατηγορίες πιστοποιητικών, όταν αυτά απαιτούνται ως δικαιολογητικά για τη διεκπεραίωση της υπόθεσής σας (άρθρο 5 του Ν.3242/2004, ΦΕΚ 102 Α’ και άρθρο 16 του Ν.3448/2006, 12 ΦΕΚ 57 Α’).

12.Να προβαίνουν στην ανασύσταση του φακέλου που έχετε υποβάλει και έχει απολεσθεί (το σύνολο ή μέρος των στοιχείων του), με υπαιτιότητα της υπηρεσίας, το αργότερο σε τριάντα (30) ημέρες από τη διαπίστωση της απώλειας (άρθρο 6 του Ν.3242/2004, ΦΕΚ 102 Α’ και Π. ∆/γμα 114/2005, ΦΕΚ 165 Α’ ).

13.Να σας επιτρέπουν την πρόσβαση στα διοικητικά έγγραφα (π.χ. πρακτικά και αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου, εκθέσεις, μελέτες) και, εφόσον έχετε ειδικό έννομο συμφέρον, και σε ιδιωτικά έγγραφα που φυλάσσονται στην υπηρεσία και είναι σχετικά με υπόθεσή σας (άρθρο 5 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’). Το δικαίωμά σας αυτό ασκείται με μελέτη των εγγράφων στο κατάστημα της υπηρεσίας ή με χορήγηση αντιγράφων (εκτός αν η αναπαραγωγή μπορεί να βλάψει τα πρωτότυπα). Η χρονική προθεσμία για τη χορήγηση των εγγράφων ή την αιτιολογημένη απόρριψη της αίτησης (π.χ. όταν το έγγραφο αφορά την ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου), είναι είκοσι (20) ημέρες.

14.Να σας καλούν σε προηγούμενη ακρόαση, όταν πρόκειται να προβούν σε ενέργεια ή στη λήψη μέτρου που θίγει νόμιμα συμφέροντα ή δικαιώματα σας. Μόνο αφού κληθείτε και εκθέσετε γραπτά ή προφορικά τις απόψεις σας, μπορεί η υπηρεσία να προχωρήσει στη λήψη του δυσμενούς μέτρου, την αναγκαιότητα του οποίου οφείλει να αιτιολογήσει ειδικώς (άρθρο 20 παρ. 2 του Συντάγματος και άρθρο 6 του Ν.2690/1999, ΦΕΚ 45 Α’).

15.Να δρουν αμερόληπτα και να είναι ανεξάρτητες από επιρροές άσχετες με το δημόσιο συμφέρον, το οποίο έχουν ταχθεί να υπηρετούν (άρθρο 7 του Ν.2690/1999 και άρθρο 36 του Ν.3528/2007, ΦΕΚ 26 Α’).

16.Να καθιερώνουν ώρες υποδοχής κοινού.

17.Να τηρούν σειρά προτεραιότητας κατά την εξυπηρέτηση των πολιτών και να λαμβάνουν ειδική μέριμνα για την πρόσβαση και άμεση εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία, εγκύων, μητέρων με καροτσάκι, υπερήλικων με κινητικά προβλήματα κλπ.

18.Να παρέχουν με τρόπο σαφή, απλό και κατανοητό κάθε αναγκαία πληροφορία, 13 διευκρίνιση, συμβουλή ή καθοδήγηση που τους ζητείται από τους πολίτες, σχετικά με τη διεκπεραίωση των υποθέσεών τους.

Ο «Καλλικράτης» (Ν.3852/2010) εισάγει την λειτουργία ενός νέου ανεξάρτητου θεσμού που θα δραστηριοποιείται στο πλαίσιο της τοπικής αυτοδιοίκησης: τον Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης. Πρόκειται ουσιαστικά για τη θέσπιση τοπικών «Συνηγόρων του Πολίτη» (Regional Ombudsmen), δηλαδή τη δημιουργία νέων ανεξάρτητων θεσμών για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών ανάμεσα στους πολίτες και τις δημοτικές – περιφερειακές υπηρεσίες, αλλά και για την ανεξάρτητη παρέμβαση με προτάσεις για την βελτίωση της ποιότητας ζωής και την καλύτερη ενάσκηση των δικαιωμάτων.

Ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης επιλέγεται, ανάμεσα σε υποψηφιότητες προσώπων «κύρους και εμπειρίας» που δηλώνονται ύστερα από δημόσια προκήρυξη της θέσης, από τα 3/5 του δημοτικού συμβουλίου με μυστική ψηφοφορία (για δήμους άνω των 20.000 κατοίκων). Με την ίδια πλειοψηφία μπορεί να ανακληθεί ο διορισμός του, για πλημμελή εκτέλεση των καθηκόντων του, με αιτιολογημένη απόφαση. 

Αρμοδιότητα του Συμπαραστάτη είναι η εξέταση καταγγελιών των άμεσα θιγόμενων πολιτών και των επιχειρήσεων καθώς και αναφορών για κακοδιοίκηση των υπηρεσιών του Δήμου. Αποστολή του είναι η διαμεσολαβητική επίλυση των διαφορών αυτών, λειτουργώντας δηλαδή ως ένας εξωδικαστικός μηχανισμός, όπως και ο Συνήγορος του Πολίτη. Σύμφωνα με τον νόμο «Καλλικράτη», ο Συμπαραστάτης έχει υποχρέωση να απαντά στον πολίτη εγγράφως ή ηλεκτρονικώς εντός τριάντα (30) ημερών. Η αρμοδιότητα αυτή δεν αναιρεί βέβαια την αρμοδιότητα του Συνηγόρου του Πολίτη, αλλά καθένας καταλαβαίνει ότι ένας Συμπαραστάτης που λειτουργεί σύμφωνα με αυτές τις διατάξεις μπορεί να επιλύσει το πρόβλημα σε πολύ ταχύτερο χρονικό διάστημα, λόγω και της εγγύτητάς του με την πηγή του προβλήματος, αλλά και της σταδιακά αποκτώμενης εξειδίκευσης στα δημοτικά/περιφερειακά ζητήματα που ανακύπτουν.

Μια δεύτερη αρμοδιότητα είναι η δυνατότητα αυτεπάγγελτης παρέμβασης του Συμπαραστάτη με τη διατύπωση προτάσεων για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στους πολίτες. Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε κατά περίσταση, είτε στο πλαίσιο της Ετήσιας Έκθεσης που οφείλει να συντάσσει ο Συμπαραστάτης και η οποία πρέπει να συζητείται υποχρεωτικά στα δημοτικά/περιφερειακά συμβούλια και να αναρτάται στις ιστοσελίδες τους.

Ο Συμπαραστάτης υποστηρίζεται διοικητικά από τις υπηρεσίες του Δήμου, οι οποίες θα πρέπει να του διαθέτουν επαρκές προσωπικό και τα απαιτούμενα για την επαρκή ενάσκηση των καθηκόντων του.

Πρόκειται λοιπόν για έναν θεσμό, ο οποίος μπορεί να συμβάλλει στην εμβάθυνση των δικαιωμάτων των δημοτών/πολιτών, προσδίδοντας νέες διαστάσεις τόσο στην εξωδικαστική επίλυση διαφορών, όσο και στην θεσμική παρέμβαση σε σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι και οι περιφέρειες ακόμα και στο πεδίο των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Αστική ευθύνη είναι η υποχρέωση των αιρετών να αποκαθιστούν με την μορφή 

αποζημίωσης σε χρήμα τις ζημιογόνες συνέπειες που προκαλούν οι παράνομες πράξεις, 

παραλείψεις και υλικές τους ενέργειες στο νομικό πρόσωπο του Δήμου, των ΝΠΔΔ  και των ιδρυμάτων  αυτών.  

Οι ζημιογόνες αυτές συνέπειες είναι δυνατόν να επέρχονται είτε άμεσα και αποκλειστικά στο  νομικό  πρόσωπο  του  Δήμου, των ΝΠΔΔ  και  των  ιδρυμάτων  αυτών  είτε  να  επέρχονται  σε  τρίτους,  οπότε  γεννάται  αστική  ευθύνη  των  ανωτέρω  νομικών  προσώπων  έναντι  των  ζημιωθέντων  τρίτων  κατά  τις  διατάξεις  των  ά. 104‐106  ΕισΝΑΚ.  Στην  δεύτερη  αυτή  περίπτωση  η  ζημία  του  Δήμου  και  των  λοιπών  ΝΠ  από  την  ενέργεια  του  υπαιτίου  αιρετού  είναι  έμμεση  και  αντανακλαστική,  αναγόμενη  στο  ποσό  που  θα  καταβάλουν  στον  ζημιωθέντα  τρίτο. Ο  υπαίτιος  αιρετός  οφείλει και  στις  δύο  περιπτώσεις  να  αποκαταστήσει  την  θετική  ζημία  που  προξένησε  άμεσα ή έμμεσα στον Δήμο και τα λοιπά ΝΠ που αναφέρει η διάταξη.  

 Οι προϋποθέσεις της αστικής ευθύνης των αιρετών έναντι του Δήμου και των λοιπών ΝΠ

1. Πράξη, παράλειψη ή υλική ενέργεια. Η υποχρέωση προς αποζημίωση μπορεί να προκύψει από παράνομη πράξη, παράλειψη  ή  υλική  ενέργεια  του  αιρετού. Ως  πράξεις  νοούνται  όχι  μόνο  οι  εκτελεστές  διοικητικές  πράξεις,  αλλά  και  οι  μη  εκτελεστές,  όπως  μέτρα  εσωτερικής  τάξης,  πράξεις  εκτέλεσης  κ.λπ.  Αστική  ευθύνη  μπορεί  να  προκύψει  και  από  κάθε  είδους  παραλείψεις  των  αιρετών  κατά  την  έκδοση διοικητικών  πράξεων  ή  την  επιχείρηση  διοικητικών  ενεργειών,  εφόσον  αντίκεινται  στο  νόμο (π.χ.  παράλειψη  οφειλόμενης  νόμιμης  ενέργειας λόγω  μη  έκδοσης  της  οφειλόμενης  διοικητικής  πράξης).  Επίσης,  αστική  ευθύνη  προκαλείται από παράνομες υλικές ενέργειες των αιρετών.

   2. Ιδιότητα του αιρετού  

 Για  να  στοιχειοθετηθεί  αστική  ευθύνη,  η  παράνομη  πράξη, παράλειψη ή υλική 

ενέργεια πρέπει να προέρχεται από πρόσωπο που έχει μια από τις αναφερόμενες στην

 διάταξη ιδιότητες, ήτοι δήμαρχοι,  δημοτικοί  σύμβουλοι,  σύμβουλοι  τοπικών  ή δημοτικών  κοινοτήτων  και  εκπρόσωποι  τοπικών  κοινοτήτων,  καθώς μέλη του

 διοικητικού συμβουλίου των δημοτικών και περιφερειακών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και της εκτελεστικής επιτροπής των αντίστοιχων ιδρυμάτων. 

  3. Παρανομία.

Υφίσταται εφόσον παραβιάζεται οποιοσδήποτε κανόνας δικαίου, συμπεριλαμβανομένων  των  κανόνων  του  Συντάγματος,  του  Διεθνούς  δικαίου,  του  δικαίου  της  Ε.Ε.,  των  κανονιστικών  διοικητικών  πράξεων,  των  γενικών  αρχών  του  διοικητικού  δικαίου .   Η  παραβίαση  των  κανόνων  που  διέπουν  την  εσωτερική  νομιμότητα  των  οικείων  οργάνων  π.χ.  εφαρμογή  κανόνα  δικαίου  διαφορετικού  από  τον  εφαρμοστέο  ,  πλάνη  περί  τα  πράγματα,  υπέρβαση  άκρων  ορίων  διακριτικής  ευχέρειας ,  παράλειψη  οφειλόμενης  νόμιμης  ενέργειας,  παραβίαση  δεδικασμένου  δικαστικών  αποφάσεων .Τέλος,  παρανομία  συνιστά  και  η  προσβολή  δικαιωμάτων  ιδιωτικού  δικαίου του Δήμου και των λοιπών ΝΠ, π.χ. η καταστροφή από τον αιρετό ορισμένου  πράγματος  που  ανήκει  στην  ιδιωτική  περιουσία  του  Δήμου  προσβάλλει  το  απόλυτο δικαίωμα κυριότητας του Δήμου και αντίκειται στο νόμο.  

4. Δόλος ή βαριά αμέλεια.

Η κατάγνωση της αστικής ευθύνης του αιρετού προϋποθέτει την διαπίστωση δόλου ή 

βαριάς αμέλειάς του.   Ο  δόλος  διακρίνεται σε άμεσο και ενδεχόμενο. Άμεσος  δόλος  υπάρχει  όταν  το  πρόσωπο  είτε  επιδιώκει  ευθέως  το  ζημιογόνο  αποτέλεσμα  με  την  πράξη  του   είτε  το  προβλέπει  ως  αναγκαία  συνέπεια  της  πράξης  του.  Ενδεχόμενος  δόλος  υπάρχει  όταν  ο  δράστης  προβλέπει  ότι από  την πράξη του είναι δυνατό να παραχθεί το ζημιογόνο αποτέλεσμα και παρά ταύτα δεν απέχει αποδεχόμενος  την επέλευση του αποτελέσματος. Η  αμέλεια  σημαίνει  απόκλιση  από  τη  συμπεριφορά  του  μέσου  επιμελούς  ανθρώπου. Όταν  η  απόκλιση  αυτή  είναι  ασυνήθιστα  μεγάλη,  θα  πρόκειται  για  βαριά  αμέλεια.  

5. Θετική ζημία.  

Η  διάταξη περιορίζει  την  αστική  ευθύνη  των  αιρετών  αποκλειστικά  στην  υποχρέωση  ανόρθωσης της θετικής ζημίας που προκάλεσαν στον Δήμο ή τα λοιπά ΝΠ. Αποκατασταθη- σόμενη  θετική  ζημία  είναι  η  μείωση  της  υπάρχουσας  περιουσίας  του  ζημιωθέντος  ΝΠ,  μέσω  της  μείωσης  του  ενεργητικού  ή  της  αύξησης  του  παθητικού  (π.χ.  δημιουργία  νέων  χρεών).  Αντιθέτως,  δεν  αποκαθίσταται  η  αποθετική  ζημία,  ήτοι  το  κέρδος  που  θα  αποκτούσε  κατά την  συνήθη  πορεία  των  πραγμάτων  ή  τις  ειδικές  περιστάσεις  το  ΝΠ (διαφυγόν κέρδος).  

6. Αιτιώδης σύνδεσμος   Για την θεμελίωση της αστικής ευθύνης,  απαιτείται   η  ύπαρξη  αιτιώδους  συνδέσμου  μεταξύ  της  παράνομης  πράξης,  παράλειψης  ή  υλικής  ενέργειας  και  του  ζημιογόνου  αποτελέσματος.  Μια  πράξη  θεωρείται  ότι  συνδέεται  αιτιωδώς  με  ένα  επελθόν  αποτέλεσμα  εφόσον  αποτελεί  αναγκαίο  όρο  αυτού  (conditio sine qua non),  υπάρχει  δηλ.  αιτιώδης  σύνδεσμος  στην  περίπτωση  που  αν  υποτεθεί  ελλείπουσα  η  πράξη  δεν  θα  επερχόταν  το  αποτέλεσμα  όταν  και  όπως  επήλθε.